Αναδημοσίευση από το περιοδικό «ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ» της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» Καλαμάτας
Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Επιστήμονας, ιστορικός, συγγραφέας και δημοσιογράφος της εφημερίδας «ΠΡΩΤΗ» Πύργου, ο Θεόδωρος Λάμπρος υπήρξε Ειδικός Συνεργάτης του Δήμου Πύργου σε θέματα πολιτισμού και τοπικής ιστορίας την 2020-2024 και ασχολείται ενεργά με την ιστορική αναβίωση, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων το μαθητικό τετράδιο – ημερολόγιο του Δήμου Πύργου για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, το οποίο μοιράστηκε στα Δημοτικά Σχολεία του Δήμου, το βιβλίο – λεύκωμα με τίτλο «Γεγονότα και Άγνωστες Πτυχές που σημάδεψαν την Ηλεία κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821», το μίνι δίγλωσσο βιβλίο – οδηγός του Δήμου Πύργου με τίτλο «Από την Αρχαία Φειά στο Κατάκολο», του οποίου είχε και την επιμέλεια της έκδοσης, και το βιβλίο «Φράγκοι και Βυζαντινοί στην Ηλεία». Το Skalistiri.news, του οποίου είναι δημιουργός είναι το μοναδικό στην Ηλεία και την Πελοπόννησο αμιγώς ιστορικό, μίνι πόρταλ για την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Περιλαμβάνει διάφορες θεματικές ενότητες, όπως άγνωστες πτυχές του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, αγωνιστές, γεγονότα και άλλα θέματα, δίνοντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να περιηγηθούν και να διαβάσουν ιστορικές πληροφορίες.
Πρόσφατα, ο Θεόδωρος Λάμπρος τιμήθηκε με το βραβείο Κοινού στην Κατηγορία «Καινοτομία – Επιστήμη» για την αναγνώριση του συγγραφικού – ιστορικού του έργου σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε η εφημερίδα «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ».
Μιλώντας στο κατάμεστο Συνεδριακό Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, πέρασε το μήνυμα της αγάπης που πρέπει να έχουμε όλοι για την ιστορία.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Αγαπήστε την ιστορία. Η ιστορία έχει φως αλλά και σκοτάδι. Στόχος όλων όσων ασχολούμαστε με την ιστορία και εμού προσωπικά, που λέω πάντα ότι μαθαίνω ιστορία κάθε μέρα, είναι να δώσουμε περισσότερο φως στην ιστορία και λιγότερο σκοτάδι μέσα σε μια πολύ δύσκολη και ζοφερή εποχή, όπου η ιστορία και ειδικά το 1821 αποδομείται από τους κάθε είδους αποδομητές ιστορικούς, ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους, ερευνητές που προσπαθούν να διαστρεβλώσουν και να μας δώσουν μια διαφορετική ιστορία από αυτή που ξέρουμε και έχουμε μάθει από τις πηγές».
Ο συγγραφέας ασχολείται ενεργά με την ιστορική έρευνα και συγγραφή για πάνω από δεκαπέντε χρόνια και η τιμητική αυτή διάκριση δικαίωσε την προσπάθεια που κάνει για την ανάδειξη της Ιστορίας και του Πολιτισμού.
Ερ. Τι σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με την Ιστορία και συγκεκριμένα με την αναβίωση του 1821;
Απ. «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 με γοήτευσε από την παιδική μου ηλικία όταν ακόμα ήμουν μαθητής του Δημοτικού. Αντί να ζωγραφίζω αμαξάκια και σπιτάκια όπως κάνουν τα περισσότερα παιδιά που βρίσκονται στην Δευτέρα και Τρίτη Τάξη του Δημοτικού εγώ ζωγράφιζα ανθρωπάκια όπου τους έδινα ονόματα ηρώων του 1821 όπως ο Αθανάσιος Διάκος, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος κ.α. Θα μου πεις πως τους ήξερες τότε τόσο μικρός; Είχα την ευλογία να έχω στο σπίτι βιβλία για την Ελληνική Επανάσταση του 1821 όπου μικρό παιδάκι τότε διάβαζα όσο μπορούσα. Στη συνέχεια ήρθε ένας φωτισμένος Δάσκαλος στην Πέμπτη και Έκτη Δημοτικού ο κ. Γκότσης που μας δίδασκε την ιστορία με αγάπη και μας έκανε να την αγαπήσουμε και όχι να την μισήσουμε. Τότε αποφάσισα πως θα σπούδαζα ιστορία.
Αναφορικά με την αναβίωση του 1821 είχα την χαρά και ευλογία να γνωρίζω τον δικό σας Μεσσήνιο Κινηματογραφιστή Ιωάννη Κωνσταντίνο Μουτσούλα όπου η αγάπη του μέσα από τον Κινηματογραφικό φακό για την ιστορία και ειδικά για το 1821, με έκανε να γνωριστώ μαζί του πριν έξι περίπου χρόνια και να δημιουργήσουμε διάφορα ντοκιμαντέρ για την Ελληνική Επανάσταση σε συνεργασία με φίλους αναβιωτές από την Μεσσηνία, Ηλεία και άλλα μέρη της Ελλάδας.
Σημειωτέον ότι ήμουν από τα ιδρυτικά μέλη και πρώτος πρόεδρος του Αναβιωτικού Συλλόγου «Σύλλογος Φίλων Ιστορίας Χαράλαμπος Βιλαέτης», της πόλης του Πύργου, έναν σύλλογο που τον δημιουργήσαμε το 2019 μια παρέα φίλων που είχε κοινή αγάπη για το 1821».
Ερ. «Αν αναλογιστούμε την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ποιο θεωρείτε ως το πιο σημαντικό δίδαγμα για τη σύγχρονη εποχή;»
Απ. «Το σημαντικό δίδαγμα από την Ελληνική Επανάσταση είναι η ομόνοια, ομοψυχία και συστράτευση των Επαναστατημένων Ελλήνων απ΄όλα τα κοινωνικά στρώματα της εποχής εκείνης για τον κοινό σκοπό που ήταν η απελευθέρωση της υπόδουλης Ελλάδας για τέσσερις αιώνες στους Οθωμανούς Τούρκους. Όπως επίσης και οι μελανές της σελίδες που ήταν η διχόνοια και οι εμφύλιοι σπαραγμοί που τορπίλισαν την Ελληνική Επανάσταση και την έφεραν ένα βήμα από την αποτυχία».
Ερ. «Ποιοι παράγοντες, κατά τη γνώμη σας, οδηγούν στην έλλειψη ιστορικής γνώσης στους Νεοέλληνες;»
Απ. «Σε ευχαριστώ για την πολύ καλή και εύστοχη ερώτηση αγαπητή Κωνσταντίνα. Πιστεύω ακράδαντα ότι ο βασικός παράγοντας είναι ότι οι Νεοέλληνες δεν ενδιαφέρονται να μάθουν την ιστορία τους και αυτό είναι το πλέον τραγικό στοιχείο απ’ όλα. Μπορώ να δικαιολογήσω ανθρώπους που δεν γνωρίζουν ιστορία ή γνωρίζουν λίγα πράγματα επειδή ο καθένας για τους δικούς του λόγους δεν είχε την δυνατότητα να μάθει αλλά δεν μπορώ να δικαιολογήσω τους νεοέλληνες που δεν ενδιαφέρονται να μάθουν την ιστορία τους. Από εκεί και μετά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες για αυτό το τεράστιο έλλειμμα ιστορίας που μας διακατέχει σαν χώρα όπως ο ρόλος της οικογένειας, του σχολείου, του Πανεπιστημίου, των Ακαδημαϊκών και των Μέσων Ενημέρωσης στην μεταλαμπάδευση της ιστορικής γνώσης και του σωστού τρόπου εκμάθησης της ιστορίας».
Ερ. «Ποιες προτάσεις έχετε για να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ ερευνητών και εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία της ιστορίας στα σχολεία;»
Απ. «Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο που δυστυχώς δεν έχει αναπτυχθεί στη χώρα μας. Θα πρέπει η Πολιτεία να ενισχύσει την διδασκαλία της Τοπικής Ιστορίας στα σχολεία σε συνεργασία των εκπαιδευτικών με τους ιστορικούς, Ερευνητές, Δημοσιογράφους. Όταν όμως η ιστορία είναι μια βαρετή υπόθεση για τους περισσότερους εκπαιδευτικούς και όταν η Πολιτεία δεν δίνει τα κίνητρα αλλά και την βοήθεια που χρειάζεται για να αναπτυχθεί και να γίνει καλύτερη η διδασκαλία της ιστορίας, τα αποτελέσματα τα βλέπετε σήμερα και είναι κατά την προσωπική και ταπεινή μου γνώμη απογοητευτικά».
Ερ. «Η εμπειρία σας ως διευθυντής σύνταξης, αρχισυντάκτης και συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά σας βοήθησε να διακρίνετε την ανάγκη για κάτι όπως το “skalistiri.news” στον χώρο της ενημέρωσης;»
Απ. «Η ανάγκη να δημιουργήσω ένα μίνι ιστορικό πόρταλ στο skalistiri.news ήταν ο πρώτος στόχος από την πρώτη μέρα λειτουργίας του πόρταλ μου που τον Μαϊο κλείνει έξι χρόνια ζωής. Ήταν δηλαδή κάτι που θα το έκανα έτσι και αλλιώς τόσο για να αναδείξω και μέσα από το πόρταλ μου την Ελληνική μας ιστορία και ειδικά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 όσο και να φέρω το κάτι διαφορετικό στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Χωρίς καμία διάθεση εγωϊσμού μπορώ να σας πω με σιγουριά ότι το skalistiri.news του οποίου έχω την χαρά να είμαι ο Δημιουργός του είναι το μόνο στην Ηλεία , θα μπορούσα να πω και στη Πελοπόννησο που έχει αμιγώς μίνι ιστορικό πόρταλ για το 1821 με διάφορες κατηγορίες όπως οι άγνωστες πτυχές του αγώνα της ανεξαρτησίας, οι αγωνιστές, τα γεγονότα και άλλες κατηγορίες όπου μπορεί κανείς να περιηγηθεί και να διαβάσει του λόγου το αληθές».
Ερ. «Υπάρχει κάποιο έργο ή βιβλίο που θα προτείνατε ανεπιφύλακτα σε έναν νέο που ενδιαφέρεται για την ελληνική ιστορία;»
Απ. «Νομίζω πως η ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του Ηλείου Διονύσιου Κόκκινου αλλά και η Ελληνική Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 του μεγάλου μας δασκάλου Σαράντου Καργάκου είναι τα δυο βιβλία που είναι σταθμοί για το 1821 χωρίς να παραγνωρίζω και άλλα σημαντικά βιβλία για την περίοδο αυτή απ’ άλλους ιστορικούς».
Ερ. Ο συνδυασμός των ρόλων ιστορικού, δημοσιογράφου και συγγραφέα αποτελεί πρόκληση. Ποιος είναι ο τρόπος σας να ισορροπείτε ανάμεσα σε αυτούς;
Απ. «Πίστεψε με αγαπητή Κωνσταντίνα είναι πολύ δύσκολο να μπορείς να ισορροπείς ανάμεσα σε αυτούς τους ρόλους. Εγώ όπως λέω σε όλους και νομίζω ότι το έχω πει και σε σένα είναι να προσπαθώ συνέχεια να αναδεικνύω και να προβάλω τόσο την ιστορία του τόπου μου όσο και γενικότερα την Ελληνική μας ιστορία. Μέσα από τις ιδιότητες του ιστορικού, συγγραφέα και Δημοσιογράφου πιστεύω ότι το καταφέρνω με πολύ κόπο και εργασία. Ο τρόπος είναι δύσκολος αφού θα πρέπει να συνδυάζεις και τα τρια παράλληλα στον βαθμό που μπορείς. Πιστεύω ότι μέχρι τώρα τα έχω καταφέρει να συνδυάζω και τα τρια».
Ερ. «Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ιστορικής συνείδησης. Ποια είναι η άποψή σας για τον τρόπο που το επιτυγχάνουν σήμερα;»
Απ. «Δεν νομίζω προσωπικά ότι η πλειοψηφία των Μέσων Ενημέρωσης έχει καταφέρει να παίξει σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της ιστορικής συνείδησης. Και αυτό έχει να κάνει πιστεύω με τι προτεραιότητες βάζει το κάθε μέσο. Ένα μέσο για παράδειγμα δίνει προτεραιότητα στα κοινωνικά – αστυνομικά θέματα, ένα άλλο στα κουτσομπολιά και στα gossip, και πάει λέγοντας.
Είναι πολύ λίγα τα Μέσα Μαζικής ενημέρωσης τόσο σε κεντρικό όσο και σε Περιφερειακό επίπεδο που εστιάζουν στην ιστορική έρευνα και την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας. Ευτυχώς εγώ υπηρετώ σε ένα περιφερειακό μέσο όπου αγαπάμε την ιστορία και την προβάλουμε όσο μπορούμε. Αυτό βέβαια το πράττω καθημερινά και μέσα από το ενημερωτικό – ιστορικό μου πόρταλ skalistiri.news».
Ερ. «Η μορφή του Γεωργάκη Ολύμπιου αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για εσάς. Τι σας ώθησε να αφιερώσετε μια δραματοποιημένη ταινία στη ζωή του;»
Απ. «Χαίρομαι που δίνεις την ευκαιρία για να σου μιλήσω για τον Γεωργάκη Ολύμπιο. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος είναι ο αγαπημένος μου ήρωας του 1821 από μικρό παιδί. Με είχε συγκινήσει και ακόμα με συγκινεί το ηρωϊκό του τέλος στη Μονή Σέκου στην Β.Α. Ρουμανία τον Σεπτέμβριο του 1821, όταν με λίγους συμπολεμιστές του ανατίναξε το κωδωνοστάσιο της Μονής και πέρασε στην Αθανασία υπερασπιζόμενος σαν άλλος Κωνσταντίνος Παλαιολόγος την πατρίδα του και τα ιδανικά του.
Ήταν ένας αγνός αγωνιστής του οποίου η οικογένεια επίσης είχε άσχημο τέλος. Πάντα λοιπόν ήθελα να κάνω κάτι για να τιμήσω τη μνήμη του. Η ευκαιρία ήρθε πριν τρια χρόνια με τον αγαπημένο μου φίλο και Μεσσήνιο Κινηματογραφιστή Ιωάννη Κ. Μουτσούλα όπου γυρίσαμε μια μικρού μήκους δραματοποιημένη ταινία – ντοκιμαντέρ για να τιμήσουμε τη μνήμη του και να αναδείξουμε τον αγώνα του που λίγοι τον ξέρουν».
Ερ. «Η παραγωγή αυτής της ταινίας απαιτούσε συνεργασία ανθρώπων από διαφορετικές περιοχές. Ποιο ήταν το κλειδί για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας;»
Απ. «Η επιτυχία αυτής της προσπάθειας οφείλεται στην μεγάλη αγάπη που δείξαμε όλοι στο να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε αυτή την μικρού μήκους δραματοποιημένη ταινία – ντοκιμαντέρ, πράγμα που δεν ήταν καθόλου εύκολο γιατί έγινε από λίγα άτομα – επτά στον αριθμό, με δικά μας οικονομικά και χωρίς καμία βοήθεια από κανένα φορέα. Όμως καταφέραμε και την ολοκληρώσαμε και είχα την χαρά να συμμετέχω σε αυτή και να γράψω το σενάριο – ιστορία.
Ήδη η προσπάθεια αυτή έχει συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους που έγινε πέρυσι το καλοκαίρι στην Ανδρίτσαινα Ηλείας και έχει προβληθεί σε σχολικές μονάδες όπως και στην στρατιωτική Μονάδα της ΣΕΤΤΗΛ Πύργου».
Ερ. «Πρόσφατα Τιμηθήκατε στα Πρόσωπα της Χρονιάς σε ειδική εκδήλωση στη Πάτρα από την εφημερίδα ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Πως νοιώθετε για αυτή την διάκριση, το περιμένατε;»
Απ. «Η τιμητική αυτή βράβευση στα Πρόσωπα της Χρονιάς ήταν μια επιβράβευση αυτής της προσπάθειας που κάνω εδώ και είκοσι σχεδόν χρόνια για την ανάδειξη της ιστορίας μας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους φίλους – φίλες, εκλεκτούς επιστήμονες και εσένα προσωπικά που στήριξαν αυτήν μου την προσπάθεια γιατί αυτή η διάκριση ήρθε μέσα από το κοινό – πράγμα που την κάνει ακόμα πιο τιμητική γιατί αξίζουν πολλά ευχαριστώ σε όλους εσάς που στηρίξατε αυτή μου την προσπάθεια. Νιώθω λοιπόν πολύ χαρούμενος και αυτή μου η βράβευση μου δίνει ώθηση να προσπαθώ ακόμα περισσότερο για την ανάδειξη της ιστορίας μας».
Ερ. «Σχετικά με τα μελλοντικά σας σχέδια, έχετε κάποια συγκεκριμένα ιστορικά θέματα που σκοπεύετε να εξερευνήσετε περαιτέρω;»
Απ.«Αυτή την στιγμή έχουν ολοκληρωθεί δυο νέες συγγραφικές προσπάθειες. Η μια αφορά μια έκδοση για το 1821 με άγνωστες πτυχές και γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης και η δεύτερη ένα ιστορικό μυθιστόρημα για το 1821 και συγκεκριμένα για τον Πύργιο αγωνιστή Χαράλαμπο Βιλάετη.
Το ταξίδι στην ιστορία όπως λέω πάντα συνεχίζεται με νέες συγγραφικές προσπάθειες και πρωτοβουλίες για την ανάδειξη και προβολή της ιστορίας μας».
