Πέμπτη, 19 Σεπτεμβρίου, 2024
ΑρχικήΕπικαιρότηταΜε το βλέμμα στην επόμενη 20ετία

Με το βλέμμα στην επόμενη 20ετία

Παρουσιάστηκαν χθες τα τρία εναλλακτικά σενάρια του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Πύργου

Της Άννας Αγγελίδου

anagelidou@yahoo.gr

Τα τρία εναλλακτικά σενάρια, του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Πύργου, που αφορά τις Δημοτικές Ενότητες Βώλακος, Ωλένης, Ιάρδανου και Πύργου παρουσιάστηκαν χθες το απόγευμα, στο συνεδριακό της Π.Ε. Ηλείας. Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε από τον νόμιμο εκπρόσωπο της εταιρείας «Ήλιδα- Σύμβουλοι Μηχανικοί Α.Ε.» Σωτήρη Λιάρο, αλλά και από τα μέλη της Επιτροπής παρακολούθησης που έχει συσταθεί από το ΤΕΕ. Αναφερόμενος στην μελέτη που έχει εκπονηθεί ο Σ. Λιάρος επεσήμανε: «Πραγματοποιούμε μία παρουσίαση στο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Πύργου. Η παρουσίαση αυτή, εκτός από την ανάλυση που έχει οκτώ κεφάλαια, θα έχει τα τελικά κεφάλαια (το 9ο και το 10ο) που αφορούν τρία σενάρια του αναπτυξιακού προγράμματος του Πύργου όπως το έχουμε εμείς σκεφτεί. Το ένα σενάριο είναι το «ήπιο σενάριο» δηλαδή αυτό το οποίο ισχύει σήμερα πολύ λίγο βελτιωμένο. Υπάρχει μετά το «μέτριο σενάριο» στο οποίο κάνουμε παρεμβάσεις αρκετές σύμφωνα με τα οικονομικά του Ελληνικού κράτους ή του δήμου Πύργου. Υπάρχει και το εντελώς αναπτυξιακό σενάριο όπου εκεί, έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε την ανάπτυξη του Νομό, η οποία όμως δεν θα μπορούσε κατά κάποιους να πραγματοποιηθεί λόγο έλλειψης χρηματικών πόρων. Είμαστε εδώ για να ακούσουμε ερωτήσεις από ανθρώπους που θα παρακολουθήσουν την παρουσίαση μας, αλλά και προτάσεις που μπορεί εμείς να μην έχουμε λάβει υπόψη μας. Τελειώνοντας το πρώτο στάδιο της μελέτης, θα πάμε στο δεύτερο στάδιο, μετά την έγκριση της, όπου θα έχουμε το τελικό σενάριο το οποίο θα περάσει και θα γίνει Προεδρικό Διάταγμα και θα αφορά το Δήμο Πύργου.

Δεν μπαίνουμε στην διαδικασία της δόμησης. Δεν μπαίναμε στην διαδικασία του εντός σχεδίου. Μιλάμε για το σύνολο του δήμου Πύργου και δεν μιλάμε για το στενό δήμο αλλά για το σύνολο των δημοτικών ενοτήτων και μιλάμε όχι μόνο για το αστικό κομμάτι αλλά και για το εκτός σχεδίου κομμάτι. Θα μιλήσουμε για ρέματα, για διευθετήσεις ρεμάτων, για ιεράρχηση του οδικού δικτύου του συνολικού δήμου Πύργου, δηλαδή για πράγματα τα οποία δεν είναι στην κλίμακα του πολεοδομικού σχεδιασμού  ακόμα. Από τις δικές μας προτάσεις θα προκύψουν μελέτες είτε πολεοδομικές είτε πράξεις εφαρμογής που θα αφορούν, είτε τις επεκτάσεις είτε τις τροποποιήσεις του σχεδίου πόλεως.

Είναι ένα εργαλείο που με απλά λόγια, θα μας δώσει χρήσεις γης στο κάθε τετραγωνικό μέτρο. Αυτή τη στιγμή ένας πολίτης που έχει ένα οικόπεδο, δεν ξέρει εάν μπορεί να φτιάξει βιομηχανία ή τουριστικό κατάλυμα. Υπάρχουν οι ΖΟΕ και έχουμε το δικαίωμα να τις αλλάξουμε μέσα από αυτή τη διαδικασία. Έχουμε το δικαίωμα να προτείνουμε πάρα πολλά πράγματα, τα οποία για να είναι σωστά και για να μπορέσουν τα δικά μας παιδιά να επωφεληθούν (καθώς μιλάμε για ένα σχέδιο το οποίο θα ισχύσει για 20-25 χρόνια για να υπάρξει μία τροποποίηση του, καθώς μιλάμε για ένα ΠΔ το οποίο δύσκολα αλλάζει) θέλουμε τη συμμετοχή των ανθρώπων, τη συμμετοχή των Πυργιωτών και κυρίως των εμπνευσμένων Πυργιωτών που έχουν ένα όραμα για το πώς θέλουν τον Πύργο μετά από 20 χρόνια».

Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Ηλείας Νίκος Κοροβέσης λαμβάνοντας το λόγο υπογράμμισε ότι το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την ανάπτυξη της περιοχής. «Το θέμα του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού θα μας απασχολήσει για τα επόμενα 20 χρόνια. Είμαστε σε συνεργασία με τους Δήμους και εκπονείται μελέτη με επίκεντρο όχι μόνο στον αστικό ιστό αλλά και στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας της περιοχής» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Ν. Κοροβέσης.

Την ημερίδα παρακολούθησε και ο Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Έργων Βασίλης Γιαννόπουλος καθώς και ο δήμαρχος Πύργου Στάθης Καννής, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηλείας Χρήστος Γεωργακόπουλος, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι του Δήμου, μηχανικοί και φορείς. 

Τα σενάρια που παρουσιάστηκαν

Σενάριο 1 – Τάσεων

Το Σενάριο Τάσεων (μηδενικό σενάριο) συνίσταται στην διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης, στην περιοχή, η οποία χαρακτηρίζεται από προβλήματα πολεοδομικής, κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής φύσης, ιδίως στην περιοχή της Δ.Ε. Πύργου, που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού και των οικονομικών δραστηριοτήτων του Δήμου Πύργου.

Στο Σενάριο αυτό, διατηρείται το ισχύον θεσμικό καθεστώς στους οικισμούς, στην εκτός σχεδίου περιοχή του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988) και της Ζ.Ο.Ε. (1993), και κατ’ επέκταση στις λοιπές εκτός σχεδίου περιοχές του Δήμου, ολοκληρώνονται τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και δεν προβλέπονται νέες αναπτυξιακές παρεμβάσεις και ειδικότερα :

Παραμένει σε εκκρεμότητα η αναθεώρηση του σχεδίου πόλης και η έγκριση – επανέγκριση των περιοχών επέκτασης του Πύργου, στο βόρειο και νότιο τμήμα και στην περιοχή του Καταραχιού, με αποτέλεσμα τη μετατόπιση των οικιστικών πιέσεων στην εκτός σχεδίου περιοχή.

Εντείνονται οι συγκρούσεις των χρήσεων γης στην εκτός σχεδίου περιοχή, λόγω της ασυμφωνίας των θεσμοθετημένων χρήσεων του Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. (2023) και της Ζ.Ο.Ε. (1993), σε σχέση με την αγροτική γη και τις διαμορφωμένες παραγωγικές χρήσεις.

Επιδεινώνονται τα κυκλοφοριακά προβλήματα στην πόλη του Πύργου, λόγω έλλειψης ολοκληρωμένου δικτύου συλλεκτήριων οδών και ιδίως νότιου άξονα παράκαμψης του σχεδίου, με δεδομένη την μελλοντική αύξηση των κυκλοφοριακών φόρτων και της διαμπερούς κυκλοφορίας, μετά την ολοκλήρωση της Ν.Ε.Ο. Πατρών – Πύργου.

Παραμένει σε εκκρεμότητα η πολεοδομική ρύθμιση των άτυπα ανεπτυγμένων οικιστικών περιοχών αυθαιρέτων, στο μεγαλύτερο τμήμα της παραλιακής ζώνης του Δήμου, με συνέπεια την παρατεταμένη αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής.

Οι Δ.Ε. Ιαρδάνου, Βώλακος και Ωλένης παραμένουν χωρίς θεσμοθετημένο σχέδιο χωρικής οργάνωσης και καθορισμού χρήσεων γης.

Συνεχίζεται η φθίνουσα αναπτυξιακή πορεία της πόλης του Πύργου, με την περαιτέρω εξάρτηση της τοπικής οικονομίας από τον τριτογενή τομέα και ιδίως το εμπόριο και τις υπηρεσίες, την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και την αποδυνάμωση της παραγωγικής σχέσης πόλης – υπαίθρου που αναπτύσσονταν παραδοσιακά με τους κύριους αγροτικούς οικισμούς.

Συνεχίζεται η φθίνουσα αναπτυξιακή πορεία των αγροτικών οικισμών του Δήμου, που

θα οδηγήσει σταδιακά στην μερική ή πλήρη εγκατάλειψή τους.

Παραμένουν αναξιοποίητες οι δυνατότητες ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης, καθετοποίησης και διεύρυνσης του δικτύου διανομής και της εφοδιαστικής αλυσίδας των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα, λόγω της έλλειψης οργανωμένου υποδοχέα

επιχειρήσεων και των απαιτούμενων ενεργειών για την τυποποίηση – πιστοποίηση των τοπικών προϊόντων, ως Π.Ο.Π.-Π.Γ.Ε. της Π.Ε. Ηλείας.

Σενάριο 2 -Ήπιας Παρέμβασης

Στόχος του Σεναρίου Χωρικής Ανάπτυξης 2 «Ήπιας παρέμβασης», είναι η ολοκληρωμένη και υψηλών ρυθμών ανάπτυξη, μέσω της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του Δήμου στον κλάδο του τουρισμού – αναψυχής και τον πρωτογενή τομέα. Οι κατευθύνσεις του Σεναρίου 2 επικεντρώνονται στην παραθαλάσσια οικιστική ενότητα και περιλαμβάνουν μέτρα – ρυθμίσεις ενίσχυσης των οικονομικών δραστηριοτήτων, πολεοδομικής ρύθμισης των άτυπα ανεπτυγμένων οικιστικών υποδοχέων και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Διάχυση της ανάπτυξης στον αγροτικό χώρο, με ενδυνάμωση του ρόλου των αγροτικών οικισμών, ως παραγωγικών πόλων.

Σύμφωνα με το Σενάριο 2, για την αντιμετώπιση των πολεοδομικών και κυκλοφοριακών προβλημάτων της πόλης του Πύργου, απαιτείται η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού με την αναθεώρηση του σχεδίου και την ένταξη – πολεοδόμηση των προτεινόμενων περιοχών επέκτασης του Γ.Π.Σ., καθώς και η διάνοιξη των αναγκαίων συλλεκτήριων οδών – αρτηριών που θα εκτρέφουν την κυκλοφορία από τον κεντρικό πυρήνα.

Στην εκτός σχεδίου περιοχή, εντός των ορίων του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988), απαιτείται έλεγχος και πιθανή επικαιροποίηση των χρήσεων γης, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις διαμορφωμένες χρήσεις. Το Σενάριο 2, αναγνωρίζει την πόλη του Πύργου, ως μεταφορικό και εμπορευματικό κόμβο στον «Δυτικό Άξονα» της Χώρας, που χαρακτηρίζεται από υψηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους και σημαντική προοπτική προσέλκυσης νέων επενδύσεων, εν’ όψει της ολοκλήρωσης των υπό κατασκευή και προγραμματιζόμενων έργων εθνικών δικτύων μεταφορικής υποδομής.

Για την αντιμετώπιση των κυκλοφοριακών προβλημάτων στην πόλη του Πύργου, απαιτείται η διάνοιξη ολοκληρωμένου δικτύου συλλεκτήριων οδών και η εξασφάλιση των απαιτούμενων χώρων στάθμευσης, ενώ δεν προτείνεται η επέκταση των πεζοδρομήσεων και οι διαμορφώσεις οδών ήπιας κυκλοφορίας, διότι προέχει η κάλυψη των αυξημένων κυκλοφοριακών αναγκών.

Προοπτική ανάπτυξης του Πύργου, σύμφωνα με το Σενάριο 2, είναι η ανάδειξη του ρόλου του, ως διοικητικού και οικονομικού κέντρου για την ευρύτερη περιοχή του Δήμου και του δίπολου Πύργος – Αμαλιάδα, με εκτεταμένο εμπορικό κέντρο υπερτοπικής ακτίνας εξυπηρέτησης. Το εμπόριο και οι υπηρεσίες καθορίζονται ως κλάδοι προτεραιότητας για την ανάπτυξη του αστικού και περιαστικού χώρου.

Η γραμμική συγκέντρωση επιχειρήσεων κατά μήκος των κύριων οδικών αξόνων στην περιφέρεια του Πύργου, αναδεικνύει μια δυναμική επιχειρηματική τάση στον τουρισμό – αναψυχής, η οποία προτείνεται να ενισχυθεί. Ειδικότερα, η τροποποίηση – διεύρυνση των ορίων των περιοχών Ε της Ζ.Ο.Ε. (1993), εκατέρωθεν των ΕΠΟ Πύργο – Κατάκολου και Αγ. Ηλία – Ελαιώνα, παράλληλα με τη διάνοιξη – διαμόρφωση του αναγκαίου οδικού δικτύου, θα συμβάλει στην προσέλκυση νέων τουριστικών μονάδων στις περιοχές αυτές.

Όσον αφορά στο τμήμα της ζώνης Ε που περιβάλλει τις παραθαλάσσιες οικιστικές περιοχές «Πυργί», Σκαφιδιά, Λεβεντοχωρίου και Κορακοχωρίου, έχει περιθώρια περαιτέρω τουριστικής ανάπτυξης. Για τον λόγο αυτό, από το Σενάριο 2 προτείνεται ο καθορισμός τμημάτων της ζώνης Ε, με υψηλή σχετικά πυκνότητα παραθεριστικών κατοικιών, εντός των οποίων θα προβλέπονταιειδικοί όροι δόμησης – αρτιότητας, ευμενέστεροι σε σχέση με τους ισχύοντες, για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης παραθεριστικών κατοικιών και ήπιας κλίμακας χρήσεων τουρισμού – αναψυχής.

Τα οικονομικά οφέλη από την επέκταση των περιοχών επιτρεπόμενων εμπορικών – τουριστικών χρήσεων στην παραθαλάσσια ενότητα, είναι σημαντικότερα από τις συνέπειες της υποχώρησης

της ΓΓΎΠ εκατέρωθεν των κύριων οδικών αξόνων, διότι η γεωργική γη στις περιοχές αυτές έχει ήδη αλλάξει χαρακτήρα.

Η ανάπτυξη δευτερεύουσας παραθεριστικής κατοικίας, εντός των ζωνών ΠΕΠΔΙΙ (περιοχή Γ2 ΖΟΕ), ΠΕΠΔΙ (περιοχή Γ3 ΖΟΕ) και ΠΕΠΔΙα (περιοχή Γ4 ΖΟΕ), δεν αποτελεί οχλούσα χρήση για την ΓΓΥΠ. Η βραχυχρόνια μίσθωση των κατοικιών, εφόσον δεν απαγορεύεται, είναι επιθυμητή και συνεπάγεται οφέλη για την τοπική οικονομία. Η λειτουργία τουριστικών καταλυμάτων στις διαμορφωμένες οικιστικά περιοχές στην περιφέρεια του Πύργου και ειδικότερα δυτικά του ορίου της περιοχής Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988), μέχρι τους οικισμούς Αγ. Ιωάννη και Βυτιναίικων (συνοικισμοί Καβασιλάκια, Τραγανό κ.λπ.), δεν δημιουργεί συγκρούσεις χρήσεων γης με την παραθεριστική κατοικία, διότι σημαντικό ποσοστό αυτής αξιοποιείται με βραχυχρόνια μίσθωση, εξυπηρετώντας επί της ουσίας τον τουρισμό.

Με εξαίρεση την ανωτέρω, διαμορφωμένη οικιστικά περιοχή στην περιφέρεια του Πύργου, σε όλο το υπόλοιπο τμήμα των περιοχών ΠΕΠΔΙΙ, ΠΕΠΔΙ και ΠΕΠΔΙα (περιοχές Γ2, Γ3 και Γ4 ΖΟΕ), υιοθετούνται οι διατάξεις της Ζ.Ο.Ε. (1993) και του ισχύοντος Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. (2023), σχετικά με την απαγόρευση οποιασδήποτε μορφής τουριστικών καταλυμάτων, για την προστασία της ΓΓΥΠ. Το Σενάριο 2 εστιάζει στην ανάπτυξη της παραθαλάσσιας οικιστικής ενότητας, μέσω της οποίας θα ενισχυθούν και οι αγροτικοί οικισμοί. Για τον σκοπό αυτό, προτεραιότητα είναι η αξιοποίηση των τάσεων συγκέντρωσης βιομηχανικών – βιοτεχνικών και λοιπών επαγγελματικών χρήσεων, με την χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου στην άμεση περιφέρεια του Πύργου, πλησίον των κύριων εθνικών μεταφορικών οδικών αξόνων.

Στόχος είναι η προσέλκυση επενδύσεων, για την υποδοχή νέων επιχειρήσεων, μέσης και χαμηλής όχλησης, που πρόκειται να εγκατασταθούν στην περιοχή του δίπολου Πύργος – Αμαλιάδα, καθώς και τη μετεγκατάσταση υφιστάμενων, οι οποίες έχουν εγκατασταθεί εντός της ΓΓΥΠ. Κατεύθυνση του Σεναρίου 3 είναι ο καθορισμός χρήσεων και όρων – περιορισμών, εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου, κατά τρόπο που να παρέχεται η δυνατότητα εγκατάστασης επιχειρήσεων σημαντικού εύρους οικονομικών κλάδων, για τη μεγιστοποίηση του οφέλους για την τοπική οικονομία.

Ως περιοχή προτεραιότητας για τη διερεύνηση της σκοπιμότητας και βιωσιμότητας χωροθέτησης Επιχειρηματικού Πάρκου, καθορίζεται η ευρύτερη περιοχή του συνοικισμού της «Συντριάδας»,

μεταξύ των οικισμών Αγ. Γεώργιος, Ανθόπυργος και Λασταίικα, όπου καταγράφονται διάσπαρτες μονάδες επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων και μεγάλης επιφάνειας εγκαταλελειμμένα κελύφη πρώην βιομηχανικών κτιρίων. Η περιοχή διαθέτει πυκνό οδικό δίκτυο και καλή πρόσβαση από την Ε.Ο. Πατρών – Πύργου. Το γεγονός ότι η περιοχή εμπίπτει στη ζώνη αγροτικού αναδασμού, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα, ωστόσο τα οφέλη από τη χωροθέτηση του Επιχειρηματικού Πάρκου στη συγκεκριμένη θέση είναι σημαντικά, και προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα κατάλληλης θεσμικής ρύθμισης για τον σκοπό αυτό.

Η παραλιακή ζώνη, αποτελεί τη σημαντικότερη περιοχή τουριστικού ενδιαφέροντος του Δήμου. Για την πολεοδομική οργάνωση των άτυπα διαμορφωμένων οικιστικά περιοχών αυθαιρέτων, κατά μήκος του Κυπαρισσιακού Κόλπου, στις θέσεις «Καλλιθέα», «Κ. Καβούρι», «Καβούρι», «Κυανή Ακτή», «Λέτρινα», «Σπιάντζα» και «Παραλία Επιταλίου», καθώς και της περιοχής «Πυργί» του Χελωνίτη Κόλπου, προτείνεται η ήπια πολεοδόμηση, ως περιοχών παραθεριστικής κατοικίας. Η προτεινόμενη ήπια πολεοδόμηση, στοχεύει στη διαμόρφωση υψηλής ποιότητας υποδοχέων παραθεριστικής κατοικίας και χρήσεων τουρισμού – αναψυχής, με τη διάνοιξη του απαιτούμενου οδικού δικτύου και λοιπών οργανωμένων κοινοχρήστων χώρων, παράλληλα με την αισθητική και λειτουργική αποκατάσταση της περιοχής.

Ειδικότερα, κατεύθυνση του Σεναρίου 2 για την πολεοδομική οργάνωση των παραθαλάσσιων οικιστικών υποδοχέων του Κυπαρισσιακού και του Χελωνίτη Κόλπου, είναι ο καθορισμός περιοχών επιτρεπόμενων κεντρικών χρήσεων – λειτουργιών, που θα αποτελόσουν «τοπικά κέντρα», καθώς και ζωνών επιτρεπόμενων χρήσεων τουρισμού – αναψυχής, για την ενίσχυση του ρόλου των περιοχών, ως υπερτοπικής εμβέλειας τουριστικών προορισμών.

Η συνολική διατύπωση του Σεναρίου 2, βασίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της δυναμικής και της στρατηγικής θέσης του Πύργου στο εθνικό σύστημα μεταφορών, και στην ανεπτυγμένη παραλιακή ζώνη. Στόχος είναι η μεγιστοποίηση των αναπτυξιακών οφελών, από τη συγκέντρωση υπερτοπικής κλίμακας οικονομικών δραστηριοτήτων στον αστικό, περιαστικό και παραθαλάσσιο χώρο.

Η διάχυση των αναπτυξιακών τάσεων στον αγροτικό χώρο του Δήμου, θα πραγματοποιηθεί μέσα από την ενίσχυση της παραγωγικής σχέσης πόλης – υπαίθρου, με την περιοχή του Πύργου να αποτελεί κέντρο εμπορευματικής και εν γένει επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η ενίσχυση του δικτύου αγροτικών οικισμών του Δήμου, θα προκύψει από τις νέες τάσεις προσέλκυσης επιχειρήσεων στην περιοχή του προτεινόμενου Επιχειρηματικού Πάρκου, που βρίσκονται σε εξάρτηση από τις πρώτες ύλες της περιοχής και σχετίζονται με τη διαχείριση της αγροκτηνοτροφικής παραγωγής.

Συμπληρωματικά μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγικής σχέσης πόλης – υπαίθρου, είναι η βελτίωση του δικτύου σύνδεσης του Πύργου, με τους κύριους αγροτικούς οικισμούς του Δήμου.

Η κατεύθυνση του Σεναρίου 2 για το θεσμικό καθεστώς στον αγροτικό χώρο, αφορά στη διατήρηση των καθορισμένων ακτινών 800 μ. από τα κέντρα των οικισμών, με σκοπό την προσέλκυση νέων επενδύσεων και την εγκατάσταση τοπικών επιχειρήσεων, με ευμενέστερους πολεοδομικούς όρους, σε σχέση με την εκτός σχεδίου περιοχή.

Η προσέλκυση νέων επενδύσεων στον τομέα της διαχείρισης, μεταποίησης και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων, συνδέεται άμεσα με την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος και τον βαθμό προσαρμογής στις σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας. Η στροφή στη βιολογική γεωργία και την τυποποίηση – πιστοποίηση των παραγόμενων προϊόντων (Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε.), είναι εξαιρετικά σημαντική για τη διατήρηση της εξειδίκευσης στον πρωτογενή τομέα.

Βασική συνιστώσα των κατευθύνσεων του Σεναρίου 2, είναι η προστασία των δασών – δασικών εκτάσεων και των πλούσιων υδατικών πόρων του Δήμου. Το δάσος της Φολόης και ο ποταμός Αλφειός, αποτελούν τα σημαντικότερα φυσικά οικοσυστήματα. Ιδίως η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων από τις πυρκαγιές, είναι σημαντική και για την διατήρηση – υποστήριξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων (υλοτομία, μελισσοκομία κ.λπ.), που απασχολούν μέρος του αγροτικού πληθυσμού.

Σενάριο 3 -Έντονα Παρεμβατικό

Στόχος του Σεναρίου Χωρικής Ανάπτυξης 3 «Έντονα Παρεμβατικό», είναι η ολοκληρωμένη – βιώσιμη ανάπτυξη του Δήμου, με προτεραιότητες την ήπια πολεοδομική οργάνωση των περιοχών κύριας και παραθεριστικής κατοικίας, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες, την ανάσχεση των πιέσεων στο φυσικό περιβάλλον και την αγροτική γη, την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης με εξειδίκευση στον πρωτογενή τομέα και τον τουρισμό και την διάχυση των αναπτυξιακών τάσεων στον αγροτικό χώρο.

Σύμφωνα με το Σενάριο 3, προτεραιότητα για τη πόλη του Πύργου αποτελεί η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού, με την προώθηση των διαδικασιών επανέγκρισης της αναθεώρησης του σχεδίου πόλης και ένταξης – πολεοδόμησης μέρους των προτεινόμενων περιοχών επέκτασης του Γ.Π.Σ., τουλάχιστον στις περιοχές της βόρειας και νότιας επέκτασης και της περιοχής Καταραχιού.

Η διάνοιξη των αναγκαίων συλλεκτήριων οδών – αρτηριών, με προτεραιότητα την προτεινόμενη νότια παράκαμψη του σχεδίου πόλης, θα συμβάλει στην εκτροπή της διαμπερούς κυκλοφορίας από τον κεντρικό πυρήνα. Παρ’ όλα αυτά, η ολοκλήρωση του οδικού δικτύου δεν αρκεί για την αντιμετώπιση των σοβαρών κυκλοφοριακών προβλημάτων της πόλης του Πύργου.

Στην πραγματικότητα, οι τάσεις μετακίνησης στα σύγχρονα αστικά κέντρα και ιδίως σε μεσαίου μεγέθους πόλεις, όπως ο Πύργος, οδηγούν στην επέκταση των δικτύων βιώσιμης κινητικότητας (ποδηλατοδρόμοι, πεζόδρομοι). Ο περιορισμός της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας στις απολύτως αναγκαίες μετακινήσεις, αποτελεί θεμελιώδη στόχο της αρχής της «συμπαγούς πόλης».

Στα πλαίσια αυτά, το Σενάριο 3 υιοθετεί τις κατευθύνσεις του ΣΒΑΚ για την ανάπτυξη τμημάτων του κεντρικού πυρήνα του Πύργου, ως περιοχών «μειωμένης μηχανοκίνητης κυκλοφορίας» και «ήπιας κυκλοφορίας», και προτείνει την επέκταση του προτεινόμενου δικτύου πεζοδρόμων – ποδηλατοδρόμου για τη διαμόρφωση κυκλικής πορείας σύνδεσης μέρους των σημαντικότερων τοπόσημων της πόλης : κεντρική πλατεία – παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός (υπνωτήρια Ο.Σ.Ε.) – Μανωλοπούλειο παλαιό Νοσοκομείο – θεματικό πάρκο Ξυστρή – νέος σιδηροδρομικός σταθμός.

Σε κάθε περίπτωση, η εξασφάλιση των αναγκαίων χώρων στάθμευσης οχημάτων, στον κεντρικό πυρήνα και περιφερειακά αυτού, είναι απολύτως αναγκαία.

Τα δίκτυα βιώσιμης κινητικότητας, ως κύριες ή εναλλακτικές μεταφορικές υποδομές, σύμφωνα με το 3° Σενάριο, δύναται να επεκταθούν για τη σύνδεση του κεντρικού πυρήνα του Πύργου, με την περιοχή σχεδίου πόλης Λαμπετίου, το Κατάκολο, κατ’ επέκταση του ήδη διαμορφωμένου ποδηλατοδρόμου στο τμήμα Πύργος – Αγ. Ιωάννης, και την περιοχή παραθεριστικής κατοικίας στη θέση «Σπιάτζα», κατά μήκος της οδού Καταραχιού. Στόχος η εξυπηρέτηση των καθημερινών μετακινήσεων μόνιμου και παραθεριστικού πληθυσμού, καθώς και τουριστών με ενδιάμεσο σταθμό κρουαζιέρας τον επιβατικό λιμένα του Κατάκολου.

Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του 3ου Σεναρίου, η στρατηγική θέση του Πύργου στον τουριστικό άξονα Κατάκολου – Αρχαίας Ολυμπίας, η απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση της πόλης με τον επιβατικό λιμένα Κατάκολου, τα μνημεία – σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος της πόλης και η δυνατότητα διασύνδεσής τους με δίκτυο βιώσιμης κινητικότητας, αποτελούν πλεονεκτήματα για την ανάπτυξη του Πύργου, ως ενδιάμεσου πόλου αστικού τουρισμού. Κύρια «πύλη εισόδου» για τον αστικό τουρισμό και αφετηρία δικτύων βιώσιμης κινητικότητας, θα αποτελέσει ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός Πύργου.

Η προστασία και εντατικοποίηση της αγροτικής γης, αποτελεί προτεραιότητα του Σεναρίου 3. Βασικές επιλογές του Σεναρίου 3 είναι η διατήρηση των ορίων των ζωνών Γ2, Γ3 και Γ4 της Ζ.Ο.Ε. (1993) και ο έλεγχος – πιθανός περιορισμός των επιτρεπόμενων χρήσεων. Προτεραιότητα για τον καθορισμό των χρήσεων και όρων δόμησης, στις εκτός σχεδίου περιοχές αυξημένης οικιστικής πυκνότητας, όπως στις θέσεις των άτυπα ανεπτυγμένων συνοικισμών Καβασιλάκια, Τραγανό και Συντριάδα, είναι η προστασία των περιοχών κατοικίας.

Οι τάσεις συγκέντρωσης επιχειρήσεων κατά μήκος των κύριων οδικών αξόνων, δεν προάγουν τη βιώσιμη χωρική ανάπτυξη σύμφωνα με το Σενάριο 3. Η κυκλοφοριακή επιβάρυνση των οδών, η μειωμένη οδική ασφάλεια στις εισόδους – εξόδους των μονάδων και η έλλειψη τεχνικών υποδομών είναι ορισμένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που δημιουργούνται στις περιοχές αυτές.

Η διάχυση των τάσεων συγκέντρωσης επιχειρήσεων, εντός της περιοχής του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου, έχει οδηγήσει στη διαμόρφωση γραμμικού εμπορικού κέντρου υπερτοπικής εμβέλειας κατά μήκος της οδού Πατρών, η οποία αποτελεί φυσική προέκταση της Ε.Ο. Πατρών – Πύργου. Ειδικότερα, η συγκέντρωση εμπορικών επιχειρήσεων και υπηρεσιών στα γήπεδα με πρόσωπο επί της οδού Πατρών, μεταξύ του σχεδίου πόλης Πύργου καιτου Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988), καθώς και λοιπών χρήσεων εκπαίδευσης και πολιτισμού, που εξυπηρετούν συνολικά τον Δήμο, θέτουν σε προτεραιότητα τον επανακαθορισμό των χρήσεων γης του Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. (2023) στην Π.Ε.3 «Στρατόπεδο». Αντιστοίχως, απαιτείται ο έλεγχος και πιθανός επανακαθορισμός των χρήσεων γης του Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., στις λοιπές περιοχές του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου 1988).

Κατά τα ανωτέρω, θέτοντας σε προτεραιότητα την προστασία της αγροτικής γης και συγχρόνως αναγνωρίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης των τάσεων εγκατάστασης τουριστικών καταλυμάτων και χρήσεων παραθεριστικής κατοικίας στην περιοχή, το Σενάριο 3 προτείνει τον καθορισμό ζώνης επιτρεπόμενων χρήσεων τουρισμού – αναψυχής, στην περιοχή των οριοθετημένων οικισμών Σκουροχωρίου, Γρανιτσαίικων, Αγ. Ιωάννη και Βυτιναίικων και στα εκτός σχεδίου μεταξύ τους τμήματα. Η εν λόγω περιοχή χαρακτηρίζεται από εδάφη με ήπιες κλίσεις, που τη διαχωρίζουν από τα επίπεδα εδάφη ΓΓΎΠ της ευρύτερης περιοχής, ενώ βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο τμήμα της εκτός της καθορισμένης ζώνης αναδασμού. Κατεύθυνση του Σεναρίου 2 είναι η δυνατότητα εγκατάστασης ήπιας κλίμακας τουριστικών μονάδων, με περιορισμό στον αριθμό κλινών και καθορισμό πολεοδομικών – οικονομικών κινήτρων λειτουργίας πολυλειτουργικών αγροκτημάτων του Ν.4235/2014.

Τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα, έχουν απόλυτη συνάφεια με την αγροτική γη και αποτελούν μια επιθυμητή μορφή τουριστικών καταλυμάτων, εντός των ζωνών ΠΕΠΔΙΙ (περιοχή Γ2 ΖΟΕ), ΠΕΠΔΙ (περιοχή Γ3 ΖΟΕ), ΠΕΠΔ Ια (περιοχή Γ4 ΖΟΕ) και ΠΕΠνΐ (περιοχή Γ8 ΖΟΕ), σύμφωνα με το Σενάριο 3. Η δυνατότητα εγκατάστασης ήπιας μορφής αγροτουριστικών χρήσεων στις εν λόγω περιοχές, συμφωνεί με την προοπτική επαναπλημμυρισμού των αποξηραμένων υγροβιότοπων της λίμνης Μουριάς καιτου’Ελους Κάστας, που θα διαμορφώσει νέα δεδομένα και ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του οικοτουρισμού, χωρίς περιορισμό και υποβάθμιση της ΓΓΥΠ. Η προστασία και εντατικοποίηση της αγροτικής γης, αποσκοπεί στην ενίσχυση της παραγωγικής βάσης του πρωτογενούς τομέα, την κατάρτιση και βελτίωση του επιχειρηματικού επιπέδου των αγροτών, την καθετοποίηση της αγροκτηνοτροψικής παραγωγής και την εισαγωγή της έρευνας – τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία.

Κομβικής σημασίας για τους ανωτέρω σκοπούς, σύμφωνα με το Σενάριο 3, είναι η χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου, με προτεραιότητα την εγκατάσταση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε εξάρτηση από τις πρώτες ύλες της περιοχής, όπως μονάδες αποθήκευσης – εφοδιαστικής, μεταποίησης, τυποποίησης και πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων, καθώς και λοιπές επιχειρήσεις «έντασης εργασίας».

Ως περιοχή προτεραιότητας για τη διερεύνηση της σκοπιμότητας και βιωσιμότητας χωροθέτησης Επιχειρηματικού Πάρκου, καθορίζεται η αγροτική περιοχή νότια του ποταμού Αλφειού και του οικισμού του Επιταλίου. Ο προσδιορισμός της περιοχής βασίζεται στις κατευθύνσεις του υπερκείμενου σχεδιασμού, όπως αναφέρονται στο Κεφάλαιο Α9. Η απευθείας πρόσβαση από την Ε.Ο. Πύργου – Κυπαρισσίας, η επάρκεια υδατικών πόρων, το υπάρχον αγροτικό οδικό δίκτυο και η προοπτική αναβάθμισης – αξιοποίησης του αερολιμένα Επιταλίου, για την εξυπηρέτηση και εμπορευματικών πτήσεων, αποτελούν πρόσθετα πλεονεκτήματα χωροθέτησης Επιχειρηματικού Πάρκου στην περιοχή.

Η χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου στην περιοχή, σε συνδυασμό με τα υπό κατασκευή και προγραμματιζόμενα εθνικά μεταφορικά δίκτυα, ενισχύουν τον ρόλο του Πύργου, ως του κύριου οικιστικού κέντρου της Π.Ε. Ηλείας και ισχυρού παραγωγικού κόμβου στον «Δυτικό Άξονα» της Χώρας.

Επιπλέον, το Σενάριο 3 υιοθετεί την εξειδικευμένη κατεύθυνση του υπερκείμενου σχεδιασμού για την χωροθέτηση πρότυπου υποδοχέα αγροβιοτεχνολογίας στην περιοχή νότια του Αλφειού, ο οποίος αποτελεί τμήμα ΓΓΥΠ (πρότυπο βιολογικό αγρόκτημα), κατάλληλο για την εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων έρευνας και τεχνολογίας στις καλλιέργειες, με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών – ερευνητικών φορέων, όπως το Επιστημονικό Πάρκο Πατρών.

Η παραλιακή ζώνη του Δήμου, με εξαίρεση τον οικισμό του Κατάκολου – Αλκυώνας, αποτελεί μια περιοχή εκτεταμένης περιβαλλοντικής υποβάθμισης, από την άναρχη και ανεξέλεγκτη οικιστική ανάπτυξη αυθαίρετων οικιστικών αναπτύξεων κατά μήκος του Κυπαρισσιακού και του Χελωνίτη Κόλπου, τουλάχιστον μέχρι το 1993, έτος θεσμοθέτησης της Ζ.Ο.Ε. Σύμφωνα με το Σενάριο 3, η υψηλή πυκνότητα παραθεριστικών κατοικιών, σε μικρής επιφάνειας γεωτεμάχια, έχει οδηγήσει σε υπέρβαση της χωρητικότητας κορεσμού του διαμορφωμένου οικιστικού ιστού, και κατά συνέπεια της φέρουσας ικανότητας του παράκτιου και θαλασσίου χώρου.

Το Σενάριο 3 υποστηρίζει την ειδική – ήπιας μορφής πολεοδόμηση των άτυπα ανεπτυγμένων οικιστικά περιοχών αυθαιρέτων του Κυπαρισσιακού Κόλπου : «Καλλιθέα», «Κ. Καβούρι», «Καβούρι», «Κυανή Ακτή», «Λέτρινα», «Σπιάτζα» και «Παραλία Επιταλίου», καθώς και της περιοχής «Πυργί» του Χελωνίτη Κόλπου, ως περιοχών παραθεριστικής κατοικίας.

Η ήπια πολεοδόμηση προτείνεται αποκλειστικά για την περιβαλλοντική εξυγίανση και σε καμία περίπτωση για την οικιστική ανάπτυξη των περιοχών. Οι κατευθύνσεις του Σεναρίου 3 για την πολεοδομική ρύθμιση – οργάνωση των περιοχών αυτών, αφορούν στον καθορισμό υψηλότερου ποσοστού κοινοχρήστων χώρων, σε σχέση με το προβλεπόμενο για τις περιοχές πολεοδόμησης παραθεριστικής κατοικίας, και τη συγκέντρωσή τους κατά μήκος του θαλασσίου μετώπου, σε επαφή με τη ζώνη παραλίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται η αύξηση της απόστασης του δομημένου οικιστικού ιστού από τη θάλασσα, που σε συνδυασμό με την πλήρη διάνοιξη – απελευθέρωση της ζώνης παραλίας θα περιορίσει ουσιαστικά την αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση, αποκαθιστώντας την ακτή κολύμβησης.

Οι κατευθύνσεις του Σεναρίου 3 για τον καθορισμό των επιτρεπόμενων χρήσεων στις εν λόγω περιοχές, αφορούν στην διατήρηση του παραθεριστικού τους χαρακτήρα και περιορισμό των χρήσεων τουρισμού – αναψυχής και λοιπών επαγγελματικών χρήσεων, μόνον σε καθορισμένες περιοχές και υπό αυστηρούς όρους ως προς την επιτρεπόμενη επιφάνεια και τη δυναμικότητα των μονάδων.

Για την κάλυψη των αναγκών πρόσβασης σε χρήσεις τουρισμού – αναψυχής και λοιπές εμπορικές χρήσεις – εξυπηρετήσεις, ενισχύεται ο ρόλος του οικισμού του Κατάκολου και του δικτύου των όμορων αγροτικών οικισμών που αναπτύσσονται σε μικρή απόσταση από την παραλιακή ζώνη.

Η διαμόρφωση δικτύου βιώσιμης κινητικότητας στις περιοχές αυτές, είναι καθοριστική για τον περιορισμό της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης κατά τη θερινή περίοδο. Επιπλέον, η δυνατότητα αξιοποίησης του υπάρχοντος σιδηροδρομικού δικτύου, για την πρόσβαση του παραθεριστικού πληθυσμού, με κύρια «πύλη εισόδου» τον σιδηροδρομικό σταθμό του Κατάκολου, θα περιορίσει σημαντικά τη μηχανοκίνητη κυκλοφορία και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των περιοχών.

Προτεραιότητα του Σεναρίου 3, είναι η διάχυση της ανάπτυξης στον αγροτικό χώρο του Δήμου,

όπως προσδιορίζεται βόρεια του ενιαίου οδικού άξονα που διαμορφώνεται από τις Ε.Ο. Πατρών – Πύργου και Πύργου – Αρχαίας Ολυμπίας, με καθορισμό αναπτυξιακών κινήτρων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και ανάκαμψης των παραδοσιακών οικονομικών κλάδων, στους κύριους αγροτικούς οικισμούς, με απώτερο στόχο τη συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού.

Η γενικευμένη θεσμοθέτηση αγροτικών οικισμών, με ακτίνα 800 μ. από το κέντρο τους, προκαλεί συγκρούσεις χρήσεων γης, εις βάρος της αγροτικής γης και των περιοχών φυσικού κάλλους. Η αραιή δόμηση εντός των ακτινών, έχει οδηγήσει σε αποδυνάμωση των συνεκτικών τους τμημάτων, που αποτελούν τους αρχικούς τους πυρήνες, ενώ σε επικαλυπτόμενες ακτίνες 800 μ., τα πραγματικά όρια των οικισμών είναι δυσδιάκριτα. Κατεύθυνση του Σεναρίου 3, είναι η κατάργηση των ακτινών 800 μ. των οικισμών, με οριοθέτηση ή πολεοδόμηση του διαμορφωμένου τμήματος και καθορισμό παρεκκλίσεων για τα νομίμως υφιστάμενα οικοδομήσιμα γεωτεμάχια του λοιπού τμήματος της ακτίνας 800 μ., σύμφωνα με τις διατάξεις του οικισμού.

Η ενίσχυση του ρόλου των κύριων αγροτικών οικισμών, στη διαχείριση της τοπικής παραγωγής, είναι καθοριστική για τον περιορισμό της αναπτυξιακής πόλωσης, μεταξύ της παραθαλάσσιας οικιστικής ενότητας και του αγροτικού χώρου, και τη διατήρηση της εξειδίκευσης του Δήμου στον πρωτογενή τομέα.

Βασική στόχευση του Σεναρίου 2, είναι η διατήρηση – αναβάθμιση του κοινωνικού εξοπλισμού

(σχολεία, αγροτικά ιατρεία κ.λπ.) των κύριων αγροτικών οικισμών, όπως ενδεικτικά αναφέρονται οι οικισμοί Βούναργο, Αμπελώνας, Καράτουλα – Μαγούλα και Γούμερο, οι οποίοι λόγω της δυναμικής και της στρατηγικής τους θέσης, ενισχύονται κατά προτεραιότητα. Βασικά κριτήρια καθορισμού των κύριων αγροτικών οικισμών, είναι η διαθεσιμότητα κοινωνικού εξοπλισμού, ο συγκριτικά χαμηλότερος βαθμός εξάρτησης – προαστιοποίησης από τον Πύργο και οι φυσικοί και αγροτικοί πόροι στην περιφέρειά τους.

Ο εναλλακτικός τουρισμός προωθείται, μαζί με τους κλάδους του πρωτογενούς τομέα, ως κλάδος προτεραιότητας για τον αγροτικό χώρο του Δήμου, με κύριο μηχανισμό προώθησης τη διαμόρφωση διαδημοτικών δικτύων πολυθεματικού ενδιαφέροντος, με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία και το δάσος της Φολόης.

Η ανάδειξη του οινοτουρισμού, ως συμπληρωματικού είδους εναλλακτικού τουρισμού, σε σχέση με τις μαζικές τουριστικές ροές προς την Αρχαία Ολυμπία, αποτελεί στόχο του Σεναρίου 2. Οι παραποτάμιες περιοχές του υδατορέματος Αλήσιο και κατ’ επέκταση του ποταμού Λεστενίτη, προτείνονται κατά προτεραιότητα για την ανάπτυξή τους, ως οινοτουριστικής ζώνης, λόγω των φυσικών τους πλεονεκτημάτων, της εξειδίκευσης στην καλλιέργεια αμπέλου – σταφιδαμπέλου και στο γεγονός ότι αποτελούν τμήμα του «Μονοπατιού Εκεχειρίας», που συνδέει την Αρχαία Ήλιδα με την Αρχαία Ολυμπία.

Προοπτικές ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού στον αγροτικό χώρο, μέσω δικτύων πολυθεματικού ενδιαφέροντος, διαμορφώνονται επίσης στην παραποτάμια περιοχή του Αλφειού, με διασύνδεση του Δέλτα Αλφειού με τον αρχαιολογικό χώρο του Επιταλίου και κατ’ επέκταση την Αρχαία Ολυμπία, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή του Καταφυγίου Άγριας Ζωής «Γερακίου – Περιστεριού» στα όρια με τον Δ. Ήλιδας, με διασύνδεση του αρχαιολογικού χώρου Κορυφής (Κάστρο Κουκουβίτσας), με την Ι.Μ. Φραγκοπηδήματος και κατ’ επέκταση τους πολιτιστικούς – αρχαιολογικούς χώρους της Σκαφιδιάς και του Κατάκολου. Το Δάσος της Φολόης αποτελεί σπάνιο οικοσύστημα, τμήμα του οποίου εμπίπτει στα όρια του Δήμου. Η γειτνίαση των απομακρυσμένων οικισμών της Δ.Ε. Ωλένης με το δάσος Φολόης, ελκύει σημαντικά πλεονεκτήματα για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού. Η ενίσχυση του ρόλου του Γούμερου, ως κύριου αγροτικού οικισμού με δομές υποδοχής και φιλοξενίας τουριστών ή επισκεπτών στο Δάσος της Φολόης, αποτελεί σοβαρή προοπτική σύμφωνα με το Σενάριο 2.

Προϋπόθεση για την ανάδειξη των δικτύων πολυθεματικού ενδιαφέροντος, είναι η βελτίωση του οδικού δικτύου και των μονοπατιών πρόσβασης στις περιοχές ενδιαφέροντος, παράλληλα με την κατάλληλη σήμανση και λοιπές υποδομές ηλεκτρονικής πληροφόρησης.

Η ουσιαστική συμβολή του 1ου Επιπέδου Πολεοδομικού Σχεδιασμού, στη στήριξη των αγροτικών οικισμών, έγκειται στον καθορισμό ζωνών πολεοδομικών κινήτρων, στους κύριους αγροτικούς οικισμούς και την άμεση περιφέρειά τους. Ειδικότερα, στις εν λόγω περιοχές θα παρέχεται η δυνατότητα εγκατάστασης ήπιας μορφής τουριστικών επιχειρήσεων και μονάδων μεταποίησης και εν γένει διαχείρισης της τοπικής παραγωγής, με ευμενέστερους όρους σε σχέση με τους λοιπούς αγροτικούς οικισμούς και την εκτός σχεδίου περιοχή. Προτεραιότητα αποτελεί επίσης η βελτίωση της πρόσβασης στις εν λόγω περιοχές, από το δίκτυο επαρχιακών οδών του Δήμου.

Η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού στους αγροτικούς οικισμούς, συνεπάγεται οικονομικά οφέλη και εξωτερικές οικονομίες για τους κλάδους της γεωργίας και κτηνοτροφίας. Η ανάδειξη και προώθηση των τοπικών παραδοσιακών προϊόντων στους χώρους τουριστικής φιλοξενίας, με δυνατότητα εκπαιδευτικών δράσεων συμμετοχής των τουριστών στην παραγωγική διαδικασία (πολυλειτουργικά αγροκτήματα κ.λπ.) είναι εξαιρετικά σημαντική για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και την ανάκαμψη των οικισμών. Στη βάση αυτή απαιτείται μια γενικότερη συλλογική οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας, με δράσεις τυποποίησης των προϊόντων και υπηρεσιών (Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε., τοπικά σύμφωνα ποιότητας κ.λπ.).

Οι πυρόπληκτες περιοχές του αγροτικού χώρου, αποτελούν πλήγμα για το φυσικό περιβάλλον, τον τουρισμό και το μικροκλίμα. Η λήψη μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών, αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή οποιωνδήποτε μέτρων – δράσεων – προγραμμάτων στον αγροτικό χώρο του Δήμου. Προτεραιότητα αποτελεί η προστασία του δάσους της Φολόης και των δασών – δασικών εκτάσεων στην περιφέρεια των οικισμών. Η υλοποίηση προγραμμάτων αναδάσωσης, αποτελεί το ελάχιστο απαιτούμενο μέτρο αποκατάστασης των περιοχών.

Η διαφύλαξη των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών των υδατικών πόρων του Δήμου, με σημαντικότερους τους ποταμούς Αλφειό, Λεστενίτσα και Πηνειακό Λάδωνα, είναι εξαιρετικά σημαντική, διότι πέραν της περιβαλλοντικής παραμέτρου και της θεμελιώδους αρχής αειφόρου διαχείρισης των φυσικών πόρων, συνδέεται με την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, που αποτελεί τη βάση της τοπικής οικονομίας. Η κατάργηση των χημικών λιπασμάτων και η χρήση βιολογικών μεθόδων παραγωγής, αποτελούν ελάχιστη απαίτηση για τη διαφύλαξη της ποιότητας των υδάτων. Αντιστοίχως, η αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων με την κατασκευή των απαιτούμενων έργων διευθέτησης – αντιπλημμυρικής προστασίας, απαιτείται για τη διασφάλιση της ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων.

Λοιπές εστίες ρύπανσης καταγράφονται στις διαμορφωμένες οικιστικά εκτός σχεδίου περιοχές, οι οποίες εξυπηρετούνται από μη στεγανούς βόθρους. Προτεραιότητα του Σεναρίου 3 για την προστασία των εδαφών και του υδροφόρου ορίζοντα, είναι η επέκταση του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων σε όλη την παραθαλάσσια οικιστική ενότητα, με προτεραιότητα στους άτυπα διαμορφωμένους παραλιακούς οικισμούς και η αναβάθμιση της μονάδας βιολογικού καθαρισμού στο Κατάκολο, για να υποδεχθεί τις αυξημένες ποσότητες λυμάτων, ιδίως κατά τη θερινή περίοδο.

«Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο ένα εργαλείο που με απλά λόγια, θα μας δώσει χρήσεις γης στο κάθε τετραγωνικό μέτρο. Αυτή τη στιγμή ένας πολίτης που έχει ένα οικόπεδο, δεν ξέρει εάν μπορεί να φτιάξει βιομηχανία ή τουριστικό κατάλυμα» τόνισε ο Σ. Λιάρος.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ

Με το βλέμμα στην επόμενη 20ετία

Παρουσιάστηκαν χθες τα τρία εναλλακτικά σενάρια του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Πύργου

Της Άννας Αγγελίδου

anagelidou@yahoo.gr

Τα τρία εναλλακτικά σενάρια, του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Πύργου, που αφορά τις Δημοτικές Ενότητες Βώλακος, Ωλένης, Ιάρδανου και Πύργου παρουσιάστηκαν χθες το απόγευμα, στο συνεδριακό της Π.Ε. Ηλείας. Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε από τον νόμιμο εκπρόσωπο της εταιρείας «Ήλιδα- Σύμβουλοι Μηχανικοί Α.Ε.» Σωτήρη Λιάρο, αλλά και από τα μέλη της Επιτροπής παρακολούθησης που έχει συσταθεί από το ΤΕΕ. Αναφερόμενος στην μελέτη που έχει εκπονηθεί ο Σ. Λιάρος επεσήμανε: «Πραγματοποιούμε μία παρουσίαση στο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Πύργου. Η παρουσίαση αυτή, εκτός από την ανάλυση που έχει οκτώ κεφάλαια, θα έχει τα τελικά κεφάλαια (το 9ο και το 10ο) που αφορούν τρία σενάρια του αναπτυξιακού προγράμματος του Πύργου όπως το έχουμε εμείς σκεφτεί. Το ένα σενάριο είναι το «ήπιο σενάριο» δηλαδή αυτό το οποίο ισχύει σήμερα πολύ λίγο βελτιωμένο. Υπάρχει μετά το «μέτριο σενάριο» στο οποίο κάνουμε παρεμβάσεις αρκετές σύμφωνα με τα οικονομικά του Ελληνικού κράτους ή του δήμου Πύργου. Υπάρχει και το εντελώς αναπτυξιακό σενάριο όπου εκεί, έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε την ανάπτυξη του Νομό, η οποία όμως δεν θα μπορούσε κατά κάποιους να πραγματοποιηθεί λόγο έλλειψης χρηματικών πόρων. Είμαστε εδώ για να ακούσουμε ερωτήσεις από ανθρώπους που θα παρακολουθήσουν την παρουσίαση μας, αλλά και προτάσεις που μπορεί εμείς να μην έχουμε λάβει υπόψη μας. Τελειώνοντας το πρώτο στάδιο της μελέτης, θα πάμε στο δεύτερο στάδιο, μετά την έγκριση της, όπου θα έχουμε το τελικό σενάριο το οποίο θα περάσει και θα γίνει Προεδρικό Διάταγμα και θα αφορά το Δήμο Πύργου.

Δεν μπαίνουμε στην διαδικασία της δόμησης. Δεν μπαίναμε στην διαδικασία του εντός σχεδίου. Μιλάμε για το σύνολο του δήμου Πύργου και δεν μιλάμε για το στενό δήμο αλλά για το σύνολο των δημοτικών ενοτήτων και μιλάμε όχι μόνο για το αστικό κομμάτι αλλά και για το εκτός σχεδίου κομμάτι. Θα μιλήσουμε για ρέματα, για διευθετήσεις ρεμάτων, για ιεράρχηση του οδικού δικτύου του συνολικού δήμου Πύργου, δηλαδή για πράγματα τα οποία δεν είναι στην κλίμακα του πολεοδομικού σχεδιασμού  ακόμα. Από τις δικές μας προτάσεις θα προκύψουν μελέτες είτε πολεοδομικές είτε πράξεις εφαρμογής που θα αφορούν, είτε τις επεκτάσεις είτε τις τροποποιήσεις του σχεδίου πόλεως.

Είναι ένα εργαλείο που με απλά λόγια, θα μας δώσει χρήσεις γης στο κάθε τετραγωνικό μέτρο. Αυτή τη στιγμή ένας πολίτης που έχει ένα οικόπεδο, δεν ξέρει εάν μπορεί να φτιάξει βιομηχανία ή τουριστικό κατάλυμα. Υπάρχουν οι ΖΟΕ και έχουμε το δικαίωμα να τις αλλάξουμε μέσα από αυτή τη διαδικασία. Έχουμε το δικαίωμα να προτείνουμε πάρα πολλά πράγματα, τα οποία για να είναι σωστά και για να μπορέσουν τα δικά μας παιδιά να επωφεληθούν (καθώς μιλάμε για ένα σχέδιο το οποίο θα ισχύσει για 20-25 χρόνια για να υπάρξει μία τροποποίηση του, καθώς μιλάμε για ένα ΠΔ το οποίο δύσκολα αλλάζει) θέλουμε τη συμμετοχή των ανθρώπων, τη συμμετοχή των Πυργιωτών και κυρίως των εμπνευσμένων Πυργιωτών που έχουν ένα όραμα για το πώς θέλουν τον Πύργο μετά από 20 χρόνια».

Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Ηλείας Νίκος Κοροβέσης λαμβάνοντας το λόγο υπογράμμισε ότι το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την ανάπτυξη της περιοχής. «Το θέμα του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού θα μας απασχολήσει για τα επόμενα 20 χρόνια. Είμαστε σε συνεργασία με τους Δήμους και εκπονείται μελέτη με επίκεντρο όχι μόνο στον αστικό ιστό αλλά και στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας της περιοχής» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Ν. Κοροβέσης.

Την ημερίδα παρακολούθησε και ο Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Έργων Βασίλης Γιαννόπουλος καθώς και ο δήμαρχος Πύργου Στάθης Καννής, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηλείας Χρήστος Γεωργακόπουλος, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι του Δήμου, μηχανικοί και φορείς. 

Τα σενάρια που παρουσιάστηκαν

Σενάριο 1 – Τάσεων

Το Σενάριο Τάσεων (μηδενικό σενάριο) συνίσταται στην διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης, στην περιοχή, η οποία χαρακτηρίζεται από προβλήματα πολεοδομικής, κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής φύσης, ιδίως στην περιοχή της Δ.Ε. Πύργου, που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού και των οικονομικών δραστηριοτήτων του Δήμου Πύργου.

Στο Σενάριο αυτό, διατηρείται το ισχύον θεσμικό καθεστώς στους οικισμούς, στην εκτός σχεδίου περιοχή του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988) και της Ζ.Ο.Ε. (1993), και κατ’ επέκταση στις λοιπές εκτός σχεδίου περιοχές του Δήμου, ολοκληρώνονται τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και δεν προβλέπονται νέες αναπτυξιακές παρεμβάσεις και ειδικότερα :

Παραμένει σε εκκρεμότητα η αναθεώρηση του σχεδίου πόλης και η έγκριση – επανέγκριση των περιοχών επέκτασης του Πύργου, στο βόρειο και νότιο τμήμα και στην περιοχή του Καταραχιού, με αποτέλεσμα τη μετατόπιση των οικιστικών πιέσεων στην εκτός σχεδίου περιοχή.

Εντείνονται οι συγκρούσεις των χρήσεων γης στην εκτός σχεδίου περιοχή, λόγω της ασυμφωνίας των θεσμοθετημένων χρήσεων του Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. (2023) και της Ζ.Ο.Ε. (1993), σε σχέση με την αγροτική γη και τις διαμορφωμένες παραγωγικές χρήσεις.

Επιδεινώνονται τα κυκλοφοριακά προβλήματα στην πόλη του Πύργου, λόγω έλλειψης ολοκληρωμένου δικτύου συλλεκτήριων οδών και ιδίως νότιου άξονα παράκαμψης του σχεδίου, με δεδομένη την μελλοντική αύξηση των κυκλοφοριακών φόρτων και της διαμπερούς κυκλοφορίας, μετά την ολοκλήρωση της Ν.Ε.Ο. Πατρών – Πύργου.

Παραμένει σε εκκρεμότητα η πολεοδομική ρύθμιση των άτυπα ανεπτυγμένων οικιστικών περιοχών αυθαιρέτων, στο μεγαλύτερο τμήμα της παραλιακής ζώνης του Δήμου, με συνέπεια την παρατεταμένη αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής.

Οι Δ.Ε. Ιαρδάνου, Βώλακος και Ωλένης παραμένουν χωρίς θεσμοθετημένο σχέδιο χωρικής οργάνωσης και καθορισμού χρήσεων γης.

Συνεχίζεται η φθίνουσα αναπτυξιακή πορεία της πόλης του Πύργου, με την περαιτέρω εξάρτηση της τοπικής οικονομίας από τον τριτογενή τομέα και ιδίως το εμπόριο και τις υπηρεσίες, την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και την αποδυνάμωση της παραγωγικής σχέσης πόλης – υπαίθρου που αναπτύσσονταν παραδοσιακά με τους κύριους αγροτικούς οικισμούς.

Συνεχίζεται η φθίνουσα αναπτυξιακή πορεία των αγροτικών οικισμών του Δήμου, που

θα οδηγήσει σταδιακά στην μερική ή πλήρη εγκατάλειψή τους.

Παραμένουν αναξιοποίητες οι δυνατότητες ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης, καθετοποίησης και διεύρυνσης του δικτύου διανομής και της εφοδιαστικής αλυσίδας των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα, λόγω της έλλειψης οργανωμένου υποδοχέα

επιχειρήσεων και των απαιτούμενων ενεργειών για την τυποποίηση – πιστοποίηση των τοπικών προϊόντων, ως Π.Ο.Π.-Π.Γ.Ε. της Π.Ε. Ηλείας.

Σενάριο 2 -Ήπιας Παρέμβασης

Στόχος του Σεναρίου Χωρικής Ανάπτυξης 2 «Ήπιας παρέμβασης», είναι η ολοκληρωμένη και υψηλών ρυθμών ανάπτυξη, μέσω της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του Δήμου στον κλάδο του τουρισμού – αναψυχής και τον πρωτογενή τομέα. Οι κατευθύνσεις του Σεναρίου 2 επικεντρώνονται στην παραθαλάσσια οικιστική ενότητα και περιλαμβάνουν μέτρα – ρυθμίσεις ενίσχυσης των οικονομικών δραστηριοτήτων, πολεοδομικής ρύθμισης των άτυπα ανεπτυγμένων οικιστικών υποδοχέων και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Διάχυση της ανάπτυξης στον αγροτικό χώρο, με ενδυνάμωση του ρόλου των αγροτικών οικισμών, ως παραγωγικών πόλων.

Σύμφωνα με το Σενάριο 2, για την αντιμετώπιση των πολεοδομικών και κυκλοφοριακών προβλημάτων της πόλης του Πύργου, απαιτείται η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού με την αναθεώρηση του σχεδίου και την ένταξη – πολεοδόμηση των προτεινόμενων περιοχών επέκτασης του Γ.Π.Σ., καθώς και η διάνοιξη των αναγκαίων συλλεκτήριων οδών – αρτηριών που θα εκτρέφουν την κυκλοφορία από τον κεντρικό πυρήνα.

Στην εκτός σχεδίου περιοχή, εντός των ορίων του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988), απαιτείται έλεγχος και πιθανή επικαιροποίηση των χρήσεων γης, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις διαμορφωμένες χρήσεις. Το Σενάριο 2, αναγνωρίζει την πόλη του Πύργου, ως μεταφορικό και εμπορευματικό κόμβο στον «Δυτικό Άξονα» της Χώρας, που χαρακτηρίζεται από υψηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους και σημαντική προοπτική προσέλκυσης νέων επενδύσεων, εν’ όψει της ολοκλήρωσης των υπό κατασκευή και προγραμματιζόμενων έργων εθνικών δικτύων μεταφορικής υποδομής.

Για την αντιμετώπιση των κυκλοφοριακών προβλημάτων στην πόλη του Πύργου, απαιτείται η διάνοιξη ολοκληρωμένου δικτύου συλλεκτήριων οδών και η εξασφάλιση των απαιτούμενων χώρων στάθμευσης, ενώ δεν προτείνεται η επέκταση των πεζοδρομήσεων και οι διαμορφώσεις οδών ήπιας κυκλοφορίας, διότι προέχει η κάλυψη των αυξημένων κυκλοφοριακών αναγκών.

Προοπτική ανάπτυξης του Πύργου, σύμφωνα με το Σενάριο 2, είναι η ανάδειξη του ρόλου του, ως διοικητικού και οικονομικού κέντρου για την ευρύτερη περιοχή του Δήμου και του δίπολου Πύργος – Αμαλιάδα, με εκτεταμένο εμπορικό κέντρο υπερτοπικής ακτίνας εξυπηρέτησης. Το εμπόριο και οι υπηρεσίες καθορίζονται ως κλάδοι προτεραιότητας για την ανάπτυξη του αστικού και περιαστικού χώρου.

Η γραμμική συγκέντρωση επιχειρήσεων κατά μήκος των κύριων οδικών αξόνων στην περιφέρεια του Πύργου, αναδεικνύει μια δυναμική επιχειρηματική τάση στον τουρισμό – αναψυχής, η οποία προτείνεται να ενισχυθεί. Ειδικότερα, η τροποποίηση – διεύρυνση των ορίων των περιοχών Ε της Ζ.Ο.Ε. (1993), εκατέρωθεν των ΕΠΟ Πύργο – Κατάκολου και Αγ. Ηλία – Ελαιώνα, παράλληλα με τη διάνοιξη – διαμόρφωση του αναγκαίου οδικού δικτύου, θα συμβάλει στην προσέλκυση νέων τουριστικών μονάδων στις περιοχές αυτές.

Όσον αφορά στο τμήμα της ζώνης Ε που περιβάλλει τις παραθαλάσσιες οικιστικές περιοχές «Πυργί», Σκαφιδιά, Λεβεντοχωρίου και Κορακοχωρίου, έχει περιθώρια περαιτέρω τουριστικής ανάπτυξης. Για τον λόγο αυτό, από το Σενάριο 2 προτείνεται ο καθορισμός τμημάτων της ζώνης Ε, με υψηλή σχετικά πυκνότητα παραθεριστικών κατοικιών, εντός των οποίων θα προβλέπονταιειδικοί όροι δόμησης – αρτιότητας, ευμενέστεροι σε σχέση με τους ισχύοντες, για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης παραθεριστικών κατοικιών και ήπιας κλίμακας χρήσεων τουρισμού – αναψυχής.

Τα οικονομικά οφέλη από την επέκταση των περιοχών επιτρεπόμενων εμπορικών – τουριστικών χρήσεων στην παραθαλάσσια ενότητα, είναι σημαντικότερα από τις συνέπειες της υποχώρησης

της ΓΓΎΠ εκατέρωθεν των κύριων οδικών αξόνων, διότι η γεωργική γη στις περιοχές αυτές έχει ήδη αλλάξει χαρακτήρα.

Η ανάπτυξη δευτερεύουσας παραθεριστικής κατοικίας, εντός των ζωνών ΠΕΠΔΙΙ (περιοχή Γ2 ΖΟΕ), ΠΕΠΔΙ (περιοχή Γ3 ΖΟΕ) και ΠΕΠΔΙα (περιοχή Γ4 ΖΟΕ), δεν αποτελεί οχλούσα χρήση για την ΓΓΥΠ. Η βραχυχρόνια μίσθωση των κατοικιών, εφόσον δεν απαγορεύεται, είναι επιθυμητή και συνεπάγεται οφέλη για την τοπική οικονομία. Η λειτουργία τουριστικών καταλυμάτων στις διαμορφωμένες οικιστικά περιοχές στην περιφέρεια του Πύργου και ειδικότερα δυτικά του ορίου της περιοχής Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988), μέχρι τους οικισμούς Αγ. Ιωάννη και Βυτιναίικων (συνοικισμοί Καβασιλάκια, Τραγανό κ.λπ.), δεν δημιουργεί συγκρούσεις χρήσεων γης με την παραθεριστική κατοικία, διότι σημαντικό ποσοστό αυτής αξιοποιείται με βραχυχρόνια μίσθωση, εξυπηρετώντας επί της ουσίας τον τουρισμό.

Με εξαίρεση την ανωτέρω, διαμορφωμένη οικιστικά περιοχή στην περιφέρεια του Πύργου, σε όλο το υπόλοιπο τμήμα των περιοχών ΠΕΠΔΙΙ, ΠΕΠΔΙ και ΠΕΠΔΙα (περιοχές Γ2, Γ3 και Γ4 ΖΟΕ), υιοθετούνται οι διατάξεις της Ζ.Ο.Ε. (1993) και του ισχύοντος Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. (2023), σχετικά με την απαγόρευση οποιασδήποτε μορφής τουριστικών καταλυμάτων, για την προστασία της ΓΓΥΠ. Το Σενάριο 2 εστιάζει στην ανάπτυξη της παραθαλάσσιας οικιστικής ενότητας, μέσω της οποίας θα ενισχυθούν και οι αγροτικοί οικισμοί. Για τον σκοπό αυτό, προτεραιότητα είναι η αξιοποίηση των τάσεων συγκέντρωσης βιομηχανικών – βιοτεχνικών και λοιπών επαγγελματικών χρήσεων, με την χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου στην άμεση περιφέρεια του Πύργου, πλησίον των κύριων εθνικών μεταφορικών οδικών αξόνων.

Στόχος είναι η προσέλκυση επενδύσεων, για την υποδοχή νέων επιχειρήσεων, μέσης και χαμηλής όχλησης, που πρόκειται να εγκατασταθούν στην περιοχή του δίπολου Πύργος – Αμαλιάδα, καθώς και τη μετεγκατάσταση υφιστάμενων, οι οποίες έχουν εγκατασταθεί εντός της ΓΓΥΠ. Κατεύθυνση του Σεναρίου 3 είναι ο καθορισμός χρήσεων και όρων – περιορισμών, εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου, κατά τρόπο που να παρέχεται η δυνατότητα εγκατάστασης επιχειρήσεων σημαντικού εύρους οικονομικών κλάδων, για τη μεγιστοποίηση του οφέλους για την τοπική οικονομία.

Ως περιοχή προτεραιότητας για τη διερεύνηση της σκοπιμότητας και βιωσιμότητας χωροθέτησης Επιχειρηματικού Πάρκου, καθορίζεται η ευρύτερη περιοχή του συνοικισμού της «Συντριάδας»,

μεταξύ των οικισμών Αγ. Γεώργιος, Ανθόπυργος και Λασταίικα, όπου καταγράφονται διάσπαρτες μονάδες επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων και μεγάλης επιφάνειας εγκαταλελειμμένα κελύφη πρώην βιομηχανικών κτιρίων. Η περιοχή διαθέτει πυκνό οδικό δίκτυο και καλή πρόσβαση από την Ε.Ο. Πατρών – Πύργου. Το γεγονός ότι η περιοχή εμπίπτει στη ζώνη αγροτικού αναδασμού, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα, ωστόσο τα οφέλη από τη χωροθέτηση του Επιχειρηματικού Πάρκου στη συγκεκριμένη θέση είναι σημαντικά, και προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα κατάλληλης θεσμικής ρύθμισης για τον σκοπό αυτό.

Η παραλιακή ζώνη, αποτελεί τη σημαντικότερη περιοχή τουριστικού ενδιαφέροντος του Δήμου. Για την πολεοδομική οργάνωση των άτυπα διαμορφωμένων οικιστικά περιοχών αυθαιρέτων, κατά μήκος του Κυπαρισσιακού Κόλπου, στις θέσεις «Καλλιθέα», «Κ. Καβούρι», «Καβούρι», «Κυανή Ακτή», «Λέτρινα», «Σπιάντζα» και «Παραλία Επιταλίου», καθώς και της περιοχής «Πυργί» του Χελωνίτη Κόλπου, προτείνεται η ήπια πολεοδόμηση, ως περιοχών παραθεριστικής κατοικίας. Η προτεινόμενη ήπια πολεοδόμηση, στοχεύει στη διαμόρφωση υψηλής ποιότητας υποδοχέων παραθεριστικής κατοικίας και χρήσεων τουρισμού – αναψυχής, με τη διάνοιξη του απαιτούμενου οδικού δικτύου και λοιπών οργανωμένων κοινοχρήστων χώρων, παράλληλα με την αισθητική και λειτουργική αποκατάσταση της περιοχής.

Ειδικότερα, κατεύθυνση του Σεναρίου 2 για την πολεοδομική οργάνωση των παραθαλάσσιων οικιστικών υποδοχέων του Κυπαρισσιακού και του Χελωνίτη Κόλπου, είναι ο καθορισμός περιοχών επιτρεπόμενων κεντρικών χρήσεων – λειτουργιών, που θα αποτελόσουν «τοπικά κέντρα», καθώς και ζωνών επιτρεπόμενων χρήσεων τουρισμού – αναψυχής, για την ενίσχυση του ρόλου των περιοχών, ως υπερτοπικής εμβέλειας τουριστικών προορισμών.

Η συνολική διατύπωση του Σεναρίου 2, βασίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της δυναμικής και της στρατηγικής θέσης του Πύργου στο εθνικό σύστημα μεταφορών, και στην ανεπτυγμένη παραλιακή ζώνη. Στόχος είναι η μεγιστοποίηση των αναπτυξιακών οφελών, από τη συγκέντρωση υπερτοπικής κλίμακας οικονομικών δραστηριοτήτων στον αστικό, περιαστικό και παραθαλάσσιο χώρο.

Η διάχυση των αναπτυξιακών τάσεων στον αγροτικό χώρο του Δήμου, θα πραγματοποιηθεί μέσα από την ενίσχυση της παραγωγικής σχέσης πόλης – υπαίθρου, με την περιοχή του Πύργου να αποτελεί κέντρο εμπορευματικής και εν γένει επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η ενίσχυση του δικτύου αγροτικών οικισμών του Δήμου, θα προκύψει από τις νέες τάσεις προσέλκυσης επιχειρήσεων στην περιοχή του προτεινόμενου Επιχειρηματικού Πάρκου, που βρίσκονται σε εξάρτηση από τις πρώτες ύλες της περιοχής και σχετίζονται με τη διαχείριση της αγροκτηνοτροφικής παραγωγής.

Συμπληρωματικά μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγικής σχέσης πόλης – υπαίθρου, είναι η βελτίωση του δικτύου σύνδεσης του Πύργου, με τους κύριους αγροτικούς οικισμούς του Δήμου.

Η κατεύθυνση του Σεναρίου 2 για το θεσμικό καθεστώς στον αγροτικό χώρο, αφορά στη διατήρηση των καθορισμένων ακτινών 800 μ. από τα κέντρα των οικισμών, με σκοπό την προσέλκυση νέων επενδύσεων και την εγκατάσταση τοπικών επιχειρήσεων, με ευμενέστερους πολεοδομικούς όρους, σε σχέση με την εκτός σχεδίου περιοχή.

Η προσέλκυση νέων επενδύσεων στον τομέα της διαχείρισης, μεταποίησης και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων, συνδέεται άμεσα με την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος και τον βαθμό προσαρμογής στις σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας. Η στροφή στη βιολογική γεωργία και την τυποποίηση – πιστοποίηση των παραγόμενων προϊόντων (Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε.), είναι εξαιρετικά σημαντική για τη διατήρηση της εξειδίκευσης στον πρωτογενή τομέα.

Βασική συνιστώσα των κατευθύνσεων του Σεναρίου 2, είναι η προστασία των δασών – δασικών εκτάσεων και των πλούσιων υδατικών πόρων του Δήμου. Το δάσος της Φολόης και ο ποταμός Αλφειός, αποτελούν τα σημαντικότερα φυσικά οικοσυστήματα. Ιδίως η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων από τις πυρκαγιές, είναι σημαντική και για την διατήρηση – υποστήριξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων (υλοτομία, μελισσοκομία κ.λπ.), που απασχολούν μέρος του αγροτικού πληθυσμού.

Σενάριο 3 -Έντονα Παρεμβατικό

Στόχος του Σεναρίου Χωρικής Ανάπτυξης 3 «Έντονα Παρεμβατικό», είναι η ολοκληρωμένη – βιώσιμη ανάπτυξη του Δήμου, με προτεραιότητες την ήπια πολεοδομική οργάνωση των περιοχών κύριας και παραθεριστικής κατοικίας, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες, την ανάσχεση των πιέσεων στο φυσικό περιβάλλον και την αγροτική γη, την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης με εξειδίκευση στον πρωτογενή τομέα και τον τουρισμό και την διάχυση των αναπτυξιακών τάσεων στον αγροτικό χώρο.

Σύμφωνα με το Σενάριο 3, προτεραιότητα για τη πόλη του Πύργου αποτελεί η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού, με την προώθηση των διαδικασιών επανέγκρισης της αναθεώρησης του σχεδίου πόλης και ένταξης – πολεοδόμησης μέρους των προτεινόμενων περιοχών επέκτασης του Γ.Π.Σ., τουλάχιστον στις περιοχές της βόρειας και νότιας επέκτασης και της περιοχής Καταραχιού.

Η διάνοιξη των αναγκαίων συλλεκτήριων οδών – αρτηριών, με προτεραιότητα την προτεινόμενη νότια παράκαμψη του σχεδίου πόλης, θα συμβάλει στην εκτροπή της διαμπερούς κυκλοφορίας από τον κεντρικό πυρήνα. Παρ’ όλα αυτά, η ολοκλήρωση του οδικού δικτύου δεν αρκεί για την αντιμετώπιση των σοβαρών κυκλοφοριακών προβλημάτων της πόλης του Πύργου.

Στην πραγματικότητα, οι τάσεις μετακίνησης στα σύγχρονα αστικά κέντρα και ιδίως σε μεσαίου μεγέθους πόλεις, όπως ο Πύργος, οδηγούν στην επέκταση των δικτύων βιώσιμης κινητικότητας (ποδηλατοδρόμοι, πεζόδρομοι). Ο περιορισμός της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας στις απολύτως αναγκαίες μετακινήσεις, αποτελεί θεμελιώδη στόχο της αρχής της «συμπαγούς πόλης».

Στα πλαίσια αυτά, το Σενάριο 3 υιοθετεί τις κατευθύνσεις του ΣΒΑΚ για την ανάπτυξη τμημάτων του κεντρικού πυρήνα του Πύργου, ως περιοχών «μειωμένης μηχανοκίνητης κυκλοφορίας» και «ήπιας κυκλοφορίας», και προτείνει την επέκταση του προτεινόμενου δικτύου πεζοδρόμων – ποδηλατοδρόμου για τη διαμόρφωση κυκλικής πορείας σύνδεσης μέρους των σημαντικότερων τοπόσημων της πόλης : κεντρική πλατεία – παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός (υπνωτήρια Ο.Σ.Ε.) – Μανωλοπούλειο παλαιό Νοσοκομείο – θεματικό πάρκο Ξυστρή – νέος σιδηροδρομικός σταθμός.

Σε κάθε περίπτωση, η εξασφάλιση των αναγκαίων χώρων στάθμευσης οχημάτων, στον κεντρικό πυρήνα και περιφερειακά αυτού, είναι απολύτως αναγκαία.

Τα δίκτυα βιώσιμης κινητικότητας, ως κύριες ή εναλλακτικές μεταφορικές υποδομές, σύμφωνα με το 3° Σενάριο, δύναται να επεκταθούν για τη σύνδεση του κεντρικού πυρήνα του Πύργου, με την περιοχή σχεδίου πόλης Λαμπετίου, το Κατάκολο, κατ’ επέκταση του ήδη διαμορφωμένου ποδηλατοδρόμου στο τμήμα Πύργος – Αγ. Ιωάννης, και την περιοχή παραθεριστικής κατοικίας στη θέση «Σπιάτζα», κατά μήκος της οδού Καταραχιού. Στόχος η εξυπηρέτηση των καθημερινών μετακινήσεων μόνιμου και παραθεριστικού πληθυσμού, καθώς και τουριστών με ενδιάμεσο σταθμό κρουαζιέρας τον επιβατικό λιμένα του Κατάκολου.

Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του 3ου Σεναρίου, η στρατηγική θέση του Πύργου στον τουριστικό άξονα Κατάκολου – Αρχαίας Ολυμπίας, η απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση της πόλης με τον επιβατικό λιμένα Κατάκολου, τα μνημεία – σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος της πόλης και η δυνατότητα διασύνδεσής τους με δίκτυο βιώσιμης κινητικότητας, αποτελούν πλεονεκτήματα για την ανάπτυξη του Πύργου, ως ενδιάμεσου πόλου αστικού τουρισμού. Κύρια «πύλη εισόδου» για τον αστικό τουρισμό και αφετηρία δικτύων βιώσιμης κινητικότητας, θα αποτελέσει ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός Πύργου.

Η προστασία και εντατικοποίηση της αγροτικής γης, αποτελεί προτεραιότητα του Σεναρίου 3. Βασικές επιλογές του Σεναρίου 3 είναι η διατήρηση των ορίων των ζωνών Γ2, Γ3 και Γ4 της Ζ.Ο.Ε. (1993) και ο έλεγχος – πιθανός περιορισμός των επιτρεπόμενων χρήσεων. Προτεραιότητα για τον καθορισμό των χρήσεων και όρων δόμησης, στις εκτός σχεδίου περιοχές αυξημένης οικιστικής πυκνότητας, όπως στις θέσεις των άτυπα ανεπτυγμένων συνοικισμών Καβασιλάκια, Τραγανό και Συντριάδα, είναι η προστασία των περιοχών κατοικίας.

Οι τάσεις συγκέντρωσης επιχειρήσεων κατά μήκος των κύριων οδικών αξόνων, δεν προάγουν τη βιώσιμη χωρική ανάπτυξη σύμφωνα με το Σενάριο 3. Η κυκλοφοριακή επιβάρυνση των οδών, η μειωμένη οδική ασφάλεια στις εισόδους – εξόδους των μονάδων και η έλλειψη τεχνικών υποδομών είναι ορισμένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που δημιουργούνται στις περιοχές αυτές.

Η διάχυση των τάσεων συγκέντρωσης επιχειρήσεων, εντός της περιοχής του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου, έχει οδηγήσει στη διαμόρφωση γραμμικού εμπορικού κέντρου υπερτοπικής εμβέλειας κατά μήκος της οδού Πατρών, η οποία αποτελεί φυσική προέκταση της Ε.Ο. Πατρών – Πύργου. Ειδικότερα, η συγκέντρωση εμπορικών επιχειρήσεων και υπηρεσιών στα γήπεδα με πρόσωπο επί της οδού Πατρών, μεταξύ του σχεδίου πόλης Πύργου καιτου Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου (1988), καθώς και λοιπών χρήσεων εκπαίδευσης και πολιτισμού, που εξυπηρετούν συνολικά τον Δήμο, θέτουν σε προτεραιότητα τον επανακαθορισμό των χρήσεων γης του Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. (2023) στην Π.Ε.3 «Στρατόπεδο». Αντιστοίχως, απαιτείται ο έλεγχος και πιθανός επανακαθορισμός των χρήσεων γης του Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., στις λοιπές περιοχές του Γ.Π.Σ. πρώην Δ. Πύργου 1988).

Κατά τα ανωτέρω, θέτοντας σε προτεραιότητα την προστασία της αγροτικής γης και συγχρόνως αναγνωρίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης των τάσεων εγκατάστασης τουριστικών καταλυμάτων και χρήσεων παραθεριστικής κατοικίας στην περιοχή, το Σενάριο 3 προτείνει τον καθορισμό ζώνης επιτρεπόμενων χρήσεων τουρισμού – αναψυχής, στην περιοχή των οριοθετημένων οικισμών Σκουροχωρίου, Γρανιτσαίικων, Αγ. Ιωάννη και Βυτιναίικων και στα εκτός σχεδίου μεταξύ τους τμήματα. Η εν λόγω περιοχή χαρακτηρίζεται από εδάφη με ήπιες κλίσεις, που τη διαχωρίζουν από τα επίπεδα εδάφη ΓΓΎΠ της ευρύτερης περιοχής, ενώ βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο τμήμα της εκτός της καθορισμένης ζώνης αναδασμού. Κατεύθυνση του Σεναρίου 2 είναι η δυνατότητα εγκατάστασης ήπιας κλίμακας τουριστικών μονάδων, με περιορισμό στον αριθμό κλινών και καθορισμό πολεοδομικών – οικονομικών κινήτρων λειτουργίας πολυλειτουργικών αγροκτημάτων του Ν.4235/2014.

Τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα, έχουν απόλυτη συνάφεια με την αγροτική γη και αποτελούν μια επιθυμητή μορφή τουριστικών καταλυμάτων, εντός των ζωνών ΠΕΠΔΙΙ (περιοχή Γ2 ΖΟΕ), ΠΕΠΔΙ (περιοχή Γ3 ΖΟΕ), ΠΕΠΔ Ια (περιοχή Γ4 ΖΟΕ) και ΠΕΠνΐ (περιοχή Γ8 ΖΟΕ), σύμφωνα με το Σενάριο 3. Η δυνατότητα εγκατάστασης ήπιας μορφής αγροτουριστικών χρήσεων στις εν λόγω περιοχές, συμφωνεί με την προοπτική επαναπλημμυρισμού των αποξηραμένων υγροβιότοπων της λίμνης Μουριάς καιτου’Ελους Κάστας, που θα διαμορφώσει νέα δεδομένα και ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του οικοτουρισμού, χωρίς περιορισμό και υποβάθμιση της ΓΓΥΠ. Η προστασία και εντατικοποίηση της αγροτικής γης, αποσκοπεί στην ενίσχυση της παραγωγικής βάσης του πρωτογενούς τομέα, την κατάρτιση και βελτίωση του επιχειρηματικού επιπέδου των αγροτών, την καθετοποίηση της αγροκτηνοτροψικής παραγωγής και την εισαγωγή της έρευνας – τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία.

Κομβικής σημασίας για τους ανωτέρω σκοπούς, σύμφωνα με το Σενάριο 3, είναι η χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου, με προτεραιότητα την εγκατάσταση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε εξάρτηση από τις πρώτες ύλες της περιοχής, όπως μονάδες αποθήκευσης – εφοδιαστικής, μεταποίησης, τυποποίησης και πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων, καθώς και λοιπές επιχειρήσεις «έντασης εργασίας».

Ως περιοχή προτεραιότητας για τη διερεύνηση της σκοπιμότητας και βιωσιμότητας χωροθέτησης Επιχειρηματικού Πάρκου, καθορίζεται η αγροτική περιοχή νότια του ποταμού Αλφειού και του οικισμού του Επιταλίου. Ο προσδιορισμός της περιοχής βασίζεται στις κατευθύνσεις του υπερκείμενου σχεδιασμού, όπως αναφέρονται στο Κεφάλαιο Α9. Η απευθείας πρόσβαση από την Ε.Ο. Πύργου – Κυπαρισσίας, η επάρκεια υδατικών πόρων, το υπάρχον αγροτικό οδικό δίκτυο και η προοπτική αναβάθμισης – αξιοποίησης του αερολιμένα Επιταλίου, για την εξυπηρέτηση και εμπορευματικών πτήσεων, αποτελούν πρόσθετα πλεονεκτήματα χωροθέτησης Επιχειρηματικού Πάρκου στην περιοχή.

Η χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου στην περιοχή, σε συνδυασμό με τα υπό κατασκευή και προγραμματιζόμενα εθνικά μεταφορικά δίκτυα, ενισχύουν τον ρόλο του Πύργου, ως του κύριου οικιστικού κέντρου της Π.Ε. Ηλείας και ισχυρού παραγωγικού κόμβου στον «Δυτικό Άξονα» της Χώρας.

Επιπλέον, το Σενάριο 3 υιοθετεί την εξειδικευμένη κατεύθυνση του υπερκείμενου σχεδιασμού για την χωροθέτηση πρότυπου υποδοχέα αγροβιοτεχνολογίας στην περιοχή νότια του Αλφειού, ο οποίος αποτελεί τμήμα ΓΓΥΠ (πρότυπο βιολογικό αγρόκτημα), κατάλληλο για την εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων έρευνας και τεχνολογίας στις καλλιέργειες, με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών – ερευνητικών φορέων, όπως το Επιστημονικό Πάρκο Πατρών.

Η παραλιακή ζώνη του Δήμου, με εξαίρεση τον οικισμό του Κατάκολου – Αλκυώνας, αποτελεί μια περιοχή εκτεταμένης περιβαλλοντικής υποβάθμισης, από την άναρχη και ανεξέλεγκτη οικιστική ανάπτυξη αυθαίρετων οικιστικών αναπτύξεων κατά μήκος του Κυπαρισσιακού και του Χελωνίτη Κόλπου, τουλάχιστον μέχρι το 1993, έτος θεσμοθέτησης της Ζ.Ο.Ε. Σύμφωνα με το Σενάριο 3, η υψηλή πυκνότητα παραθεριστικών κατοικιών, σε μικρής επιφάνειας γεωτεμάχια, έχει οδηγήσει σε υπέρβαση της χωρητικότητας κορεσμού του διαμορφωμένου οικιστικού ιστού, και κατά συνέπεια της φέρουσας ικανότητας του παράκτιου και θαλασσίου χώρου.

Το Σενάριο 3 υποστηρίζει την ειδική – ήπιας μορφής πολεοδόμηση των άτυπα ανεπτυγμένων οικιστικά περιοχών αυθαιρέτων του Κυπαρισσιακού Κόλπου : «Καλλιθέα», «Κ. Καβούρι», «Καβούρι», «Κυανή Ακτή», «Λέτρινα», «Σπιάτζα» και «Παραλία Επιταλίου», καθώς και της περιοχής «Πυργί» του Χελωνίτη Κόλπου, ως περιοχών παραθεριστικής κατοικίας.

Η ήπια πολεοδόμηση προτείνεται αποκλειστικά για την περιβαλλοντική εξυγίανση και σε καμία περίπτωση για την οικιστική ανάπτυξη των περιοχών. Οι κατευθύνσεις του Σεναρίου 3 για την πολεοδομική ρύθμιση – οργάνωση των περιοχών αυτών, αφορούν στον καθορισμό υψηλότερου ποσοστού κοινοχρήστων χώρων, σε σχέση με το προβλεπόμενο για τις περιοχές πολεοδόμησης παραθεριστικής κατοικίας, και τη συγκέντρωσή τους κατά μήκος του θαλασσίου μετώπου, σε επαφή με τη ζώνη παραλίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται η αύξηση της απόστασης του δομημένου οικιστικού ιστού από τη θάλασσα, που σε συνδυασμό με την πλήρη διάνοιξη – απελευθέρωση της ζώνης παραλίας θα περιορίσει ουσιαστικά την αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση, αποκαθιστώντας την ακτή κολύμβησης.

Οι κατευθύνσεις του Σεναρίου 3 για τον καθορισμό των επιτρεπόμενων χρήσεων στις εν λόγω περιοχές, αφορούν στην διατήρηση του παραθεριστικού τους χαρακτήρα και περιορισμό των χρήσεων τουρισμού – αναψυχής και λοιπών επαγγελματικών χρήσεων, μόνον σε καθορισμένες περιοχές και υπό αυστηρούς όρους ως προς την επιτρεπόμενη επιφάνεια και τη δυναμικότητα των μονάδων.

Για την κάλυψη των αναγκών πρόσβασης σε χρήσεις τουρισμού – αναψυχής και λοιπές εμπορικές χρήσεις – εξυπηρετήσεις, ενισχύεται ο ρόλος του οικισμού του Κατάκολου και του δικτύου των όμορων αγροτικών οικισμών που αναπτύσσονται σε μικρή απόσταση από την παραλιακή ζώνη.

Η διαμόρφωση δικτύου βιώσιμης κινητικότητας στις περιοχές αυτές, είναι καθοριστική για τον περιορισμό της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης κατά τη θερινή περίοδο. Επιπλέον, η δυνατότητα αξιοποίησης του υπάρχοντος σιδηροδρομικού δικτύου, για την πρόσβαση του παραθεριστικού πληθυσμού, με κύρια «πύλη εισόδου» τον σιδηροδρομικό σταθμό του Κατάκολου, θα περιορίσει σημαντικά τη μηχανοκίνητη κυκλοφορία και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των περιοχών.

Προτεραιότητα του Σεναρίου 3, είναι η διάχυση της ανάπτυξης στον αγροτικό χώρο του Δήμου,

όπως προσδιορίζεται βόρεια του ενιαίου οδικού άξονα που διαμορφώνεται από τις Ε.Ο. Πατρών – Πύργου και Πύργου – Αρχαίας Ολυμπίας, με καθορισμό αναπτυξιακών κινήτρων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και ανάκαμψης των παραδοσιακών οικονομικών κλάδων, στους κύριους αγροτικούς οικισμούς, με απώτερο στόχο τη συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού.

Η γενικευμένη θεσμοθέτηση αγροτικών οικισμών, με ακτίνα 800 μ. από το κέντρο τους, προκαλεί συγκρούσεις χρήσεων γης, εις βάρος της αγροτικής γης και των περιοχών φυσικού κάλλους. Η αραιή δόμηση εντός των ακτινών, έχει οδηγήσει σε αποδυνάμωση των συνεκτικών τους τμημάτων, που αποτελούν τους αρχικούς τους πυρήνες, ενώ σε επικαλυπτόμενες ακτίνες 800 μ., τα πραγματικά όρια των οικισμών είναι δυσδιάκριτα. Κατεύθυνση του Σεναρίου 3, είναι η κατάργηση των ακτινών 800 μ. των οικισμών, με οριοθέτηση ή πολεοδόμηση του διαμορφωμένου τμήματος και καθορισμό παρεκκλίσεων για τα νομίμως υφιστάμενα οικοδομήσιμα γεωτεμάχια του λοιπού τμήματος της ακτίνας 800 μ., σύμφωνα με τις διατάξεις του οικισμού.

Η ενίσχυση του ρόλου των κύριων αγροτικών οικισμών, στη διαχείριση της τοπικής παραγωγής, είναι καθοριστική για τον περιορισμό της αναπτυξιακής πόλωσης, μεταξύ της παραθαλάσσιας οικιστικής ενότητας και του αγροτικού χώρου, και τη διατήρηση της εξειδίκευσης του Δήμου στον πρωτογενή τομέα.

Βασική στόχευση του Σεναρίου 2, είναι η διατήρηση – αναβάθμιση του κοινωνικού εξοπλισμού

(σχολεία, αγροτικά ιατρεία κ.λπ.) των κύριων αγροτικών οικισμών, όπως ενδεικτικά αναφέρονται οι οικισμοί Βούναργο, Αμπελώνας, Καράτουλα – Μαγούλα και Γούμερο, οι οποίοι λόγω της δυναμικής και της στρατηγικής τους θέσης, ενισχύονται κατά προτεραιότητα. Βασικά κριτήρια καθορισμού των κύριων αγροτικών οικισμών, είναι η διαθεσιμότητα κοινωνικού εξοπλισμού, ο συγκριτικά χαμηλότερος βαθμός εξάρτησης – προαστιοποίησης από τον Πύργο και οι φυσικοί και αγροτικοί πόροι στην περιφέρειά τους.

Ο εναλλακτικός τουρισμός προωθείται, μαζί με τους κλάδους του πρωτογενούς τομέα, ως κλάδος προτεραιότητας για τον αγροτικό χώρο του Δήμου, με κύριο μηχανισμό προώθησης τη διαμόρφωση διαδημοτικών δικτύων πολυθεματικού ενδιαφέροντος, με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία και το δάσος της Φολόης.

Η ανάδειξη του οινοτουρισμού, ως συμπληρωματικού είδους εναλλακτικού τουρισμού, σε σχέση με τις μαζικές τουριστικές ροές προς την Αρχαία Ολυμπία, αποτελεί στόχο του Σεναρίου 2. Οι παραποτάμιες περιοχές του υδατορέματος Αλήσιο και κατ’ επέκταση του ποταμού Λεστενίτη, προτείνονται κατά προτεραιότητα για την ανάπτυξή τους, ως οινοτουριστικής ζώνης, λόγω των φυσικών τους πλεονεκτημάτων, της εξειδίκευσης στην καλλιέργεια αμπέλου – σταφιδαμπέλου και στο γεγονός ότι αποτελούν τμήμα του «Μονοπατιού Εκεχειρίας», που συνδέει την Αρχαία Ήλιδα με την Αρχαία Ολυμπία.

Προοπτικές ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού στον αγροτικό χώρο, μέσω δικτύων πολυθεματικού ενδιαφέροντος, διαμορφώνονται επίσης στην παραποτάμια περιοχή του Αλφειού, με διασύνδεση του Δέλτα Αλφειού με τον αρχαιολογικό χώρο του Επιταλίου και κατ’ επέκταση την Αρχαία Ολυμπία, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή του Καταφυγίου Άγριας Ζωής «Γερακίου – Περιστεριού» στα όρια με τον Δ. Ήλιδας, με διασύνδεση του αρχαιολογικού χώρου Κορυφής (Κάστρο Κουκουβίτσας), με την Ι.Μ. Φραγκοπηδήματος και κατ’ επέκταση τους πολιτιστικούς – αρχαιολογικούς χώρους της Σκαφιδιάς και του Κατάκολου. Το Δάσος της Φολόης αποτελεί σπάνιο οικοσύστημα, τμήμα του οποίου εμπίπτει στα όρια του Δήμου. Η γειτνίαση των απομακρυσμένων οικισμών της Δ.Ε. Ωλένης με το δάσος Φολόης, ελκύει σημαντικά πλεονεκτήματα για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού. Η ενίσχυση του ρόλου του Γούμερου, ως κύριου αγροτικού οικισμού με δομές υποδοχής και φιλοξενίας τουριστών ή επισκεπτών στο Δάσος της Φολόης, αποτελεί σοβαρή προοπτική σύμφωνα με το Σενάριο 2.

Προϋπόθεση για την ανάδειξη των δικτύων πολυθεματικού ενδιαφέροντος, είναι η βελτίωση του οδικού δικτύου και των μονοπατιών πρόσβασης στις περιοχές ενδιαφέροντος, παράλληλα με την κατάλληλη σήμανση και λοιπές υποδομές ηλεκτρονικής πληροφόρησης.

Η ουσιαστική συμβολή του 1ου Επιπέδου Πολεοδομικού Σχεδιασμού, στη στήριξη των αγροτικών οικισμών, έγκειται στον καθορισμό ζωνών πολεοδομικών κινήτρων, στους κύριους αγροτικούς οικισμούς και την άμεση περιφέρειά τους. Ειδικότερα, στις εν λόγω περιοχές θα παρέχεται η δυνατότητα εγκατάστασης ήπιας μορφής τουριστικών επιχειρήσεων και μονάδων μεταποίησης και εν γένει διαχείρισης της τοπικής παραγωγής, με ευμενέστερους όρους σε σχέση με τους λοιπούς αγροτικούς οικισμούς και την εκτός σχεδίου περιοχή. Προτεραιότητα αποτελεί επίσης η βελτίωση της πρόσβασης στις εν λόγω περιοχές, από το δίκτυο επαρχιακών οδών του Δήμου.

Η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού στους αγροτικούς οικισμούς, συνεπάγεται οικονομικά οφέλη και εξωτερικές οικονομίες για τους κλάδους της γεωργίας και κτηνοτροφίας. Η ανάδειξη και προώθηση των τοπικών παραδοσιακών προϊόντων στους χώρους τουριστικής φιλοξενίας, με δυνατότητα εκπαιδευτικών δράσεων συμμετοχής των τουριστών στην παραγωγική διαδικασία (πολυλειτουργικά αγροκτήματα κ.λπ.) είναι εξαιρετικά σημαντική για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και την ανάκαμψη των οικισμών. Στη βάση αυτή απαιτείται μια γενικότερη συλλογική οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας, με δράσεις τυποποίησης των προϊόντων και υπηρεσιών (Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε., τοπικά σύμφωνα ποιότητας κ.λπ.).

Οι πυρόπληκτες περιοχές του αγροτικού χώρου, αποτελούν πλήγμα για το φυσικό περιβάλλον, τον τουρισμό και το μικροκλίμα. Η λήψη μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών, αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή οποιωνδήποτε μέτρων – δράσεων – προγραμμάτων στον αγροτικό χώρο του Δήμου. Προτεραιότητα αποτελεί η προστασία του δάσους της Φολόης και των δασών – δασικών εκτάσεων στην περιφέρεια των οικισμών. Η υλοποίηση προγραμμάτων αναδάσωσης, αποτελεί το ελάχιστο απαιτούμενο μέτρο αποκατάστασης των περιοχών.

Η διαφύλαξη των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών των υδατικών πόρων του Δήμου, με σημαντικότερους τους ποταμούς Αλφειό, Λεστενίτσα και Πηνειακό Λάδωνα, είναι εξαιρετικά σημαντική, διότι πέραν της περιβαλλοντικής παραμέτρου και της θεμελιώδους αρχής αειφόρου διαχείρισης των φυσικών πόρων, συνδέεται με την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, που αποτελεί τη βάση της τοπικής οικονομίας. Η κατάργηση των χημικών λιπασμάτων και η χρήση βιολογικών μεθόδων παραγωγής, αποτελούν ελάχιστη απαίτηση για τη διαφύλαξη της ποιότητας των υδάτων. Αντιστοίχως, η αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων με την κατασκευή των απαιτούμενων έργων διευθέτησης – αντιπλημμυρικής προστασίας, απαιτείται για τη διασφάλιση της ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων.

Λοιπές εστίες ρύπανσης καταγράφονται στις διαμορφωμένες οικιστικά εκτός σχεδίου περιοχές, οι οποίες εξυπηρετούνται από μη στεγανούς βόθρους. Προτεραιότητα του Σεναρίου 3 για την προστασία των εδαφών και του υδροφόρου ορίζοντα, είναι η επέκταση του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων σε όλη την παραθαλάσσια οικιστική ενότητα, με προτεραιότητα στους άτυπα διαμορφωμένους παραλιακούς οικισμούς και η αναβάθμιση της μονάδας βιολογικού καθαρισμού στο Κατάκολο, για να υποδεχθεί τις αυξημένες ποσότητες λυμάτων, ιδίως κατά τη θερινή περίοδο.

«Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο ένα εργαλείο που με απλά λόγια, θα μας δώσει χρήσεις γης στο κάθε τετραγωνικό μέτρο. Αυτή τη στιγμή ένας πολίτης που έχει ένα οικόπεδο, δεν ξέρει εάν μπορεί να φτιάξει βιομηχανία ή τουριστικό κατάλυμα» τόνισε ο Σ. Λιάρος.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
spot_img
spot_img
spot_img

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ