Υπουργείο Παιδείας

*Υπουργική απόφαση ορίζει το νέο ποινολόγιο με σαφή και διαβαθμισμένα κριτήρια με βάση το παράπτωμα

** Τι προβλέπεται για την παρατήρηση, την επίπληξη, την αποβολή και πότε κρίνεται επιβεβλημένη η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος

Όλα όσα ισχύουν φέτος για τις ποινές αλλά και τη διαγωγή των μαθητών στα Γυμνάσια και Λύκεια, ορίζονται σε Υπουργική Απόφαση. Το νέο ποινολόγιο περιλαμβάνει σαφή και διαβαθμισμένα παιδαγωγικά μέτρα ανάλογα με το παράπτωμα ενώ έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζεται στα σχολεία.

Τι προβλέπεται για τις ποινές και τη διαγωγή των μαθητών Γυμνασίων και Λυκείων στην Υπουργική Απόφαση.
Προκειμένου οι μαθητές να σέβονται τους διαφορετικούς ρόλους και να αναγνωρίζουν την ανάγκη τήρησης των κανόνων, ο Σύλλογος Διδασκόντων πρέπει να χρησιμοποιεί όλους τους διαθέσιμους τρόπους, ιδίως συμβουλευτικές συναντήσεις με τις υποστηρικτικές εκπαιδευτικές δομές, διαδικασία διαμεσολάβησης, για τη βελτίωση της συμπεριφοράς του μαθητή, την ενίσχυση της ατομικής υπευθυνότητάς του, καθώς και για την αντιμετώπιση κάθε αποκλίνουσας συμπεριφοράς, που επιδεικνύει ο μαθητής εντός και εκτός σχολικής μονάδας.
Σημειώνεται ότι, με γνώμονα τη διασφάλιση των προϋποθέσεων για την υλοποίηση των εκπαιδευτικών στόχων και τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών, ο Σύλλογος Διδασκόντων έχει την παιδαγωγική ευθύνη να προβαίνει σε ενέργειες και να εφαρμόζει πρακτικές για τη δημιουργία εντός της σχολικής μονάδας κατάλληλων προϋποθέσεων για την υλοποίηση αυτών.
Ποια είναι τα παιδαγωγικά μέτρα για τους μαθητές
Τα παιδαγωγικά μέτρα, που δύνανται να εφαρμοστούν, είναι τα ακόλουθα:

α) προφορική παρατήρηση, β) επίπληξη, γ) ωριαία απομάκρυνση δ) αποβολή από τα μαθήματα μέχρι τρεις ημέρες, ε) αποβολή από τα μαθήματα μέχρι πέντε ημέρες, στ) αποκλεισμός από πάσης φύσεως δράσεις, εκδηλώσεις, αθλητικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικές εκδρομές που διοργανώνει το σχολείο, σωρευτικώς ή διαζευκτικώς, εντός του τρέχοντος διδακτικού έτους, ζ) αλλαγή τμήματος και η) αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.
Τα παραπάνω μπορούν να ισχύουν παράλληλα με τις δράσεις παιδαγωγικής μορφής, τις οποίες προτείνει ο Σύλλογος Διδασκόντων, σε συνεργασία με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.

Πώς εφαρμόζονται τα παιδαγωγικά μέτρα
Κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να εφαρμόσει τα παιδαγωγικά μέτρα της προφορικής παρατήρησης, της επίπληξης και τις ωριαίας απομάκρυνσης.
Τα ανωτέρω αλλά και την αποβολή από τα μαθήματα έως τρεις ημέρες, μπορεί να εφαρμόσει ο Διευθυντής του σχολείου.
Όλα τα παιδαγωγικά μέτρα μπορεί να εφαρμόσει ο Σύλλογος Διδασκόντων ενώ στην αρχή των συνεδριάσεων του Συλλόγου καλούνται υποχρεωτικά το προεδρείο της Μαθητικής Κοινότητας του τμήματος και το προεδρείο του Μαθητικού Συμβουλίου του σχολείου για να καταθέσουν τις απόψεις τους, να παράσχουν τυχόν εξηγήσεις και στη συνέχεια αποχωρούν.

Πότε αποφασίζεται η αλλαγή τμήματος
Σχετικά με το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής τμήματος, σημειώνεται ότι η απόφαση λαμβάνεται μόνο σε περιπτώσεις σοβαρών και επαναλαμβανόμενων παραπτωμάτων του μαθητή, τα οποία έχουν άμεσο αντίκτυπο στην εύρυθμη λειτουργία του τμήματος. Εφόσον ο Σύλλογος αποφασίσει την αλλαγή τμήματος, οφείλει να συντάξει πλήρως αιτιολογημένο πρακτικό – απόφαση.

Σε ποιες περιπτώσεις επιβάλλεται η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος

Το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος επιβάλλεται μέχρι τη λήξη του διδακτικού έτους σε εξαιρετικά αποκλίνουσες συμπεριφορές ή επαναλαμβανόμενες αποκλίνουσες συμπεριφορές, ιδίως όταν πρόκειται για τη φθορά/καταστροφή, μερική ή ολική, σχολικών κτιρίων, χώρων και παραρτημάτων αυτών και υλικοτεχνικής υποδομής και εξοπλισμού εντός αυτών και τη φωτογράφηση ή βιντεοσκόπηση που αταγράφει/απεικονίζει θίγοντας ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, μέσω κινητού τηλεφώνου ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου εντός των σχολικών χώρων – υπαίθριων χώρων.
Το συγκεκριμένο παιδαγωγικό μέτρο κρίνεται ως ενδεδειγμένο και κατάλληλο για την αντιμετώπιση και διαχείριση της συμπεριφοράς, η οποία δεν είναι δυνατό να τύχει διαχείρισης και επανόρθωσης εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος.
Την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος επιβάλλεται να συνοδεύει πλήρως αιτιολογημένο πρακτικό-απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων κατόπιν γνώμης του Συμβούλου Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης. Η εφαρμογή της ποινής ισχύει από το σχολικό έτος εντός του οποίου επεβλήθη και ο μαθητής δεν μπορεί να μετεγγραφεί ή επανεγγραφεί εφεξής και για κανένα επόμενο σχολικό έτος στην ίδια σχολική μονάδα από την οποία απομακρύνθηκε.
Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις έλλειψης αντίστοιχης σχολικής μονάδας στον ίδιο ή όμορο Δήμο ή αντίστοιχου τομέα ή αντίστοιχης ειδικότητας σε κάποια από τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) της ίδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ή της ανάγκης μετακίνησης σε άλλο νησί.
Ειδικότερα, μαθητής, που φοιτά σε Πρότυπο Σχολείο (Π.Σ.) ή Πειραματικό Σχολείο (ΠΕΙ.Σ.) ή Μουσικό Σχολείο ή Καλλιτεχνικό Σχολείο ή Π.ΕΠΑ.Λ. και στον οποίο έχει επιβληθεί το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος, δεν μπορεί να φοιτήσει εφεξής και για κανένα επόμενο σχολικό έτος σε ίδιου τύπου σχολείο. Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις έλλειψης αντίστοιχης σχολικής μονάδας στον ίδιο ή όμορο Δήμο ή αντίστοιχου τομέα ή αντίστοιχης ειδικότητας σε κάποια από τα ΕΠΑ.Λ. της ίδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ή της ανάγκης μετακίνησης σε άλλο νησί.

Η διαδικασία για την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος
Η διαδικασία που ακολουθείται για τη λήψη απόφασης αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος είναι η ακόλουθη:
Τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από τη λήψη της απόφασης, ενημερώνονται εγγράφως οι γονείς ή κηδεμόνες του μαθητή – ή ο ίδιος αν είναι ενήλικος – και καλούνται σε ακρόαση ενώπιον του Συλλόγου Διδασκόντων.
Στην έγγραφη ενημέρωση, αναφέρεται ο τόπος, η ημέρα, η ώρα της ακρόασης και προσδιορίζεται το αντικείμενο του μέτρου και οι λόγοι που αιτιολογούν την εφαρμογή του. Ο μαθητής, αν είναι ενήλικος ή ο γονέας ή κηδεμόνας του, έχουν δικαίωμα να λάβουν πλήρη γνώση της υπόθεσης.
Στη συνεδρίαση έχουν δικαίωμα να παρίστανται οι ίδιοι καθώς και το προεδρείο της Μαθητικής Κοινότητας του τμήματός του και το προεδρείο του Μαθητικού Συμβουλίου του σχολείου, τα οποία καλούνται υποχρεωτικά για να καταθέσουν τις απόψεις τους, να παράσχουν τυχόν εξηγήσεις και στη συνέχεια αποχωρούν.
Για τη συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων συντάσσεται πρακτικό-απόφαση.
Οι αποφάσεις λαμβάνονται με την πλειοψηφία των παρόντων μελών, ενώ στο πρακτικό καταχωρίζονται και οι γνώμες και τα ονόματα των μελών που μειοψήφησαν.
Επίσης, γίνεται αναλυτική αναφορά στις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν σε τυχόν προηγούμενες περιπτώσεις για το συγκεκριμένο μαθητή και στα παιδαγωγικά μέτρα, που ενδεχομένως λήφθηκαν, πριν την υιοθέτηση του παιδαγωγικού μέτρου της αλλαγής σχολικούς περιβάλλοντος. Σημειώνεται, ότι η απόφαση αυτή δεν ανακοινώνεται δημόσια.
Ο Διευθυντής Εκπαίδευσης επιλέγει τη σχολική μονάδα, στην οποία θα γίνει η μετεγγραφή μετά την αλλαγή του σχολικού περιβάλλοντος.

Τι ισχύει για τα κινητά τηλέφωνα – Ποιες είναι οι ποινές για τους «παραβάτες»
Απαγορεύεται εντός των σχολικών χώρων η εμφανής κατοχή ή και η χρήση κινητού τηλεφώνου ή άλλης ηλεκτρονικής συσκευής ή παιχνιδιών που διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου, για συνομιλία, βιντεοσκόπηση ή οποιαδήποτε άλλη χρήση από τους μαθητές.
Στην παραπάνω απαγόρευση δεν εμπίπτει η χρήση ιατρικών εφαρμογών μέσω κινητού τηλεφώνου ή άλλων συσκευών, αποκλειστικά και μόνο κατόπιν σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης.
Οι εκπαιδευτικοί έχουν τα κινητά τηλέφωνά τους απενεργοποιημένα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και δύνανται να τα χρησιμοποιούν στα διαλείμματα και μόνο εντός του γραφείου καθηγητών. Οι εκπαιδευτικοί δύνανται να χρησιμοποιούν τον προσωπικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό τους, πέραν των διαθέσιμων από το σχολείο ηλεκτρονικών συσκευών, μόνο κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας και τηρώντας απαρέγκλιτα τους κανόνες ασφαλείας και τις διατάξεις περί προστασίας προσωπικών δεδομένων των μαθητών/τριών/ εκπαιδευτικών.
Ο Διευθυντής και ο Υποδιευθυντής δύνανται να κάνουν λελογισμένη χρήση των κινητών τηλεφώνων τους και πάντοτε σε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία ή τη διοικητική οργάνωση της σχολικής μονάδας.
Αν διαπιστωθεί ότι μαθητής κατέχει εμφανώς ή και χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνό του εντός σχολικών χώρων (κτιρίων και υπαίθριων χώρων), παρά την απαγόρευση που ισχύει, εφαρμόζονται τα παρακάτω:
Ο εκπαιδευτικός ενημερώνει σχετικά τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ο οποίος εφαρμόζει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μία ημέρα, ενημερώνοντας για αυτό τους γονείς ή κηδεμόνες του μαθητή για τη συμπεριφορά του, ζητώντας τους είτε να προσέλθουν άμεσα στο σχολείο και να τον παραλάβουν είτε να συγκατατεθούν εγγράφως με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο για την αποχώρησή του από το σχολείο.
Επιπροσθέτως, αν διαπιστωθεί από εκπαιδευτικό ότι ο μαθητής κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ή κατά τη διάρκεια της προσέλευσης ή αποχώρησης μαγνητοφωνεί ή φωτογραφίζει ή βιντεοσκοπεί εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές του, τότε γνωστοποιεί το γεγονός αυτό στο Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ο οποίος ζητά από το μαθητή να απενεργοποιήσει και παραδώσει το τηλέφωνό του, καλώντας να προσέλθουν στο σχολείο οι γονείς ή κηδεμόνες των εμπλεκόμενων μαθητών, προκειμένου να λάβουν γνώση του περιστατικού.
Παράλληλα, ο Διευθυντής οφείλει να αξιολογήσει παιδαγωγικά το περιστατικό και ανάλογα με τη βαρύτητά του και συνεκτιμώντας τις ειδικές περιστάσεις τέλεσης του περιστατικού, ιδίως την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, εφόσον κρίνει ότι η συμπεριφορά δεν είναι ιδιαιτέρως αποκλίνουσα επιβάλλει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μέχρι τρεις ημέρες.
Εφόσον κριθεί εκ μέρους του Διευθυντή ότι η συμπεριφορά του μαθητή είναι ιδιαιτέρως αποκλίνουσα, τότε το παραπέμπει στον Σύλλογο Διδασκόντων προκειμένου ο τελευταίος συνεκτιμώντας τις ειδικές περιστάσεις τέλεσης του περιστατικού, ιδίως την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, να επιληφθεί και να επιβάλει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μέχρι πέντε ημέρες.
Στην περίπτωση που η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, επιλαμβάνεται ο Σύλλογος Διδασκόντων και υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.

Τι ισχύει όταν οι μαθητές προξενούν ζημιές ή καταστροφές στο σχολείο
Στις περιπτώσεις εκείνες, όπου αποδεδειγμένα η φθορά ή η καταστροφή, μερική ή ολική, σχολικών κτιρίων, χώρων και παραρτημάτων αυτών, καθώς και υλικοτεχνικής υποδομής και εξοπλισμού εντός αυτών, αποδίδεται σε συγκεκριμένο μαθητή, ο τελευταίος ελέγχεται για τη συμπεριφορά αυτή και η δαπάνη αποκατάστασης βαρύνει τον γονέα ή κηδεμόνα του – ή τον ίδιο, αν είναι ενήλικος.
Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση της σχολικής μονάδας καλεί τον ίδιο τον μαθητή, που είναι ενήλικος ή τον γονέα ή κηδεμόνα του, εφόσον στον συγκεκριμένο αποδεδειγμένα αποδίδεται η ζημία και του ζητάει να την αποκαταστήσει, μέσα σε προθεσμία πέντε ημερών.
Στην περίπτωση που δηλώσουν ότι δεν προτίθενται να αποκαταστήσουν την ζημία, τότε η Διεύθυνση της σχολικής μονάδας το γνωστοποιεί στον οικείο Δήμο ή στη σχολική επιτροπή, που με τη σειρά τους, οφείλουν να ζητήσουν και να λάβουν τρεις προσφορές για την αποκατάσταση της ζημίας και να διαλέξει την πιο οικονομική, συντάσσοντας προς τούτο σχετικό πρακτικό.
Αφού ολοκληρωθούν οι εργασίες στη σχολική μονάδα, τότε ο οικείος Δήμος ή η Σχολική Επιτροπή που επιβαρύνθηκε με την σχετική δαπάνη καλείται να αποστείλει το αποδεικτικό εξόφλησης είτε στον ενήλικο μαθητή, είτε στους γονείς ήκηδεμόνες του. Τους καλεί εντός προθεσμίας πέντε ημερών να καταβάλουν το ποσό σε συγκεκριμένο λογαριασμό του Δήμου ή της Σχολικής Επιτροπής, γνωστοποιώντας τους, ταυτόχρονα, ότι σε περίπτωση μη καταβολής του, θα υπάρξει σχετική βεβαίωση οφειλής από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία του Δήμου και είσπραξή της. Σε περίπτωση άρνησης, η σχετική δαπάνη βεβαιώνεται και ακολουθεί η διαδικασία είσπραξής της.

Διευκρινίσεις σχετικά με τα παιδαγωγικά μέτρα
Η προφορική παρατήρηση έχει σκοπό να προειδοποιήσει το μαθητή ότι η συμπεριφορά του παρεκκλίνει από τα προβλεπόμενα από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Δεν καταχωρίζεται στο Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας.
Η επίπληξη καταγράφεται στο βιβλίο καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας. Οι ωριαίες απομακρύνσεις καταγράφονται ως παιδαγωγικά μέτρα και λαμβάνονται υπόψη στις συνολικές απουσίες για τον χαρακτηρισμό της φοίτησης.
Σε κάθε περίπτωση, οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών ενημερώνονται άμεσα για την εφαρμογή του παιδαγωγικού μέτρου της αποβολής και για τον τρόπο εκτέλεσής του.
Οι ώρες απουσίας των μαθητών, που οφείλονται στην εφαρμογή του παιδαγωγικού μέτρου της αποβολής καταχωρίζονται και προσμετρώνται για τον χαρακτηρισμό της φοίτησης ενώ κατά τη διάρκεια της αποβολής, οι μαθητές παραμένουν στο σπίτι με ευθύνη των γονέων και κηδεμόνων τους.
Αν κάποιος μαθητής παρακωλύει τη διεξαγωγή μαθήματος, είναι δυνατόν να του επιβληθεί ωριαία απομάκρυνση από την αίθουσα διδασκαλίας, οπότε απασχολείται με την ευθύνη του Διευθύντριας του σχολείου, λαμβάνοντας απουσία.
Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων ωριαίων απομακρύνσεων και πάντως μετά από τρεις απομακρύνσεις από τον διδάσκοντα ή πέντε συνολικά, ο Σύλλογος Διδασκόντων δύναται να εφαρμόσει κατά τη κρίση του τα παιδαγωγικά μέτρα της αποβολής έως τρεις ή έως πέντε ημέρες, προειδοποιώντας το μαθητή, με γνωστοποίηση προς τους κηδεμόνες του, ότι επίκειται η εφαρμογή του παιδαγωγικού μέτρου της αλλαγής τμήματος.
Εφόσον η συμπεριφορά του μαθητή δεν βελτιώνεται, μετά την λήψη των ως άνω παιδαγωγικών μέτρων, εξετάζεται η δυνατότητα λήψης του παιδαγωγικού μέτρου της αλλαγής τμήματος, εάν και εφόσον υφίσταται.

Οι διακρίσεις και η διαγωγή των μαθητών
Στους μαθητές, που επιτυγχάνουν βαθμό ετήσιας προόδου «άριστα» απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, «Αριστείο Προόδου». Στους μαθητές κάθε τμήματος που επιτυγχάνουν τον μεγαλύτερο βαθμό ετήσιας προόδου και διαγωγή «εξαιρετική» απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, «Βραβείο Προόδου».
Στους μαθητές, οι οποίοι έχουν σημειώσει σημαντική βελτίωση στη συμπεριφορά τους ή στην επίδοσή τους στα μαθήματα, απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, «Έπαινος Προσωπικής Βελτίωσης».
Στους μαθητές, που διακρίνονται για ιδιαίτερες πράξεις αλληλεγγύης και κοινωνικής προσφοράς και για πράξεις που εκφράζουν πνεύμα ανιδιοτελούς φιλαλληλίας απονέμεται ειδικός έπαινος.Όλες οι τιμητικές διακρίσεις επιδίδονται σε επίσημη τελετή κατά την Εορτή της Σημαίας.
Σχετικά με το χαρακτηρισμό της διαγωγής των μαθητών που φοιτούν κάθε έτος σε Γυμνάσιο ή ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ., σε Γυμνάσια Ε.Α.Ε., σε Λύκεια Ε.Α.Ε., σε ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ και σε Ε.Ε.Ε.ΕΚ. , η διάκριση γίνεται μεταξύ «εξαιρετικής», «καλής» ή «μεμπτής», με τους δύο τελευταίους να πρέπει να είναι αιτιολογημένοι.

Υπουργείο Παιδείας

*Υπουργική απόφαση ορίζει το νέο ποινολόγιο με σαφή και διαβαθμισμένα κριτήρια με βάση το παράπτωμα

** Τι προβλέπεται για την παρατήρηση, την επίπληξη, την αποβολή και πότε κρίνεται επιβεβλημένη η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος

Όλα όσα ισχύουν φέτος για τις ποινές αλλά και τη διαγωγή των μαθητών στα Γυμνάσια και Λύκεια, ορίζονται σε Υπουργική Απόφαση. Το νέο ποινολόγιο περιλαμβάνει σαφή και διαβαθμισμένα παιδαγωγικά μέτρα ανάλογα με το παράπτωμα ενώ έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζεται στα σχολεία.

Τι προβλέπεται για τις ποινές και τη διαγωγή των μαθητών Γυμνασίων και Λυκείων στην Υπουργική Απόφαση.
Προκειμένου οι μαθητές να σέβονται τους διαφορετικούς ρόλους και να αναγνωρίζουν την ανάγκη τήρησης των κανόνων, ο Σύλλογος Διδασκόντων πρέπει να χρησιμοποιεί όλους τους διαθέσιμους τρόπους, ιδίως συμβουλευτικές συναντήσεις με τις υποστηρικτικές εκπαιδευτικές δομές, διαδικασία διαμεσολάβησης, για τη βελτίωση της συμπεριφοράς του μαθητή, την ενίσχυση της ατομικής υπευθυνότητάς του, καθώς και για την αντιμετώπιση κάθε αποκλίνουσας συμπεριφοράς, που επιδεικνύει ο μαθητής εντός και εκτός σχολικής μονάδας.
Σημειώνεται ότι, με γνώμονα τη διασφάλιση των προϋποθέσεων για την υλοποίηση των εκπαιδευτικών στόχων και τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών, ο Σύλλογος Διδασκόντων έχει την παιδαγωγική ευθύνη να προβαίνει σε ενέργειες και να εφαρμόζει πρακτικές για τη δημιουργία εντός της σχολικής μονάδας κατάλληλων προϋποθέσεων για την υλοποίηση αυτών.
Ποια είναι τα παιδαγωγικά μέτρα για τους μαθητές
Τα παιδαγωγικά μέτρα, που δύνανται να εφαρμοστούν, είναι τα ακόλουθα:

α) προφορική παρατήρηση, β) επίπληξη, γ) ωριαία απομάκρυνση δ) αποβολή από τα μαθήματα μέχρι τρεις ημέρες, ε) αποβολή από τα μαθήματα μέχρι πέντε ημέρες, στ) αποκλεισμός από πάσης φύσεως δράσεις, εκδηλώσεις, αθλητικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικές εκδρομές που διοργανώνει το σχολείο, σωρευτικώς ή διαζευκτικώς, εντός του τρέχοντος διδακτικού έτους, ζ) αλλαγή τμήματος και η) αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.
Τα παραπάνω μπορούν να ισχύουν παράλληλα με τις δράσεις παιδαγωγικής μορφής, τις οποίες προτείνει ο Σύλλογος Διδασκόντων, σε συνεργασία με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.

Πώς εφαρμόζονται τα παιδαγωγικά μέτρα
Κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να εφαρμόσει τα παιδαγωγικά μέτρα της προφορικής παρατήρησης, της επίπληξης και τις ωριαίας απομάκρυνσης.
Τα ανωτέρω αλλά και την αποβολή από τα μαθήματα έως τρεις ημέρες, μπορεί να εφαρμόσει ο Διευθυντής του σχολείου.
Όλα τα παιδαγωγικά μέτρα μπορεί να εφαρμόσει ο Σύλλογος Διδασκόντων ενώ στην αρχή των συνεδριάσεων του Συλλόγου καλούνται υποχρεωτικά το προεδρείο της Μαθητικής Κοινότητας του τμήματος και το προεδρείο του Μαθητικού Συμβουλίου του σχολείου για να καταθέσουν τις απόψεις τους, να παράσχουν τυχόν εξηγήσεις και στη συνέχεια αποχωρούν.

Πότε αποφασίζεται η αλλαγή τμήματος
Σχετικά με το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής τμήματος, σημειώνεται ότι η απόφαση λαμβάνεται μόνο σε περιπτώσεις σοβαρών και επαναλαμβανόμενων παραπτωμάτων του μαθητή, τα οποία έχουν άμεσο αντίκτυπο στην εύρυθμη λειτουργία του τμήματος. Εφόσον ο Σύλλογος αποφασίσει την αλλαγή τμήματος, οφείλει να συντάξει πλήρως αιτιολογημένο πρακτικό – απόφαση.

Σε ποιες περιπτώσεις επιβάλλεται η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος

Το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος επιβάλλεται μέχρι τη λήξη του διδακτικού έτους σε εξαιρετικά αποκλίνουσες συμπεριφορές ή επαναλαμβανόμενες αποκλίνουσες συμπεριφορές, ιδίως όταν πρόκειται για τη φθορά/καταστροφή, μερική ή ολική, σχολικών κτιρίων, χώρων και παραρτημάτων αυτών και υλικοτεχνικής υποδομής και εξοπλισμού εντός αυτών και τη φωτογράφηση ή βιντεοσκόπηση που αταγράφει/απεικονίζει θίγοντας ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, μέσω κινητού τηλεφώνου ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου εντός των σχολικών χώρων – υπαίθριων χώρων.
Το συγκεκριμένο παιδαγωγικό μέτρο κρίνεται ως ενδεδειγμένο και κατάλληλο για την αντιμετώπιση και διαχείριση της συμπεριφοράς, η οποία δεν είναι δυνατό να τύχει διαχείρισης και επανόρθωσης εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος.
Την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος επιβάλλεται να συνοδεύει πλήρως αιτιολογημένο πρακτικό-απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων κατόπιν γνώμης του Συμβούλου Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης. Η εφαρμογή της ποινής ισχύει από το σχολικό έτος εντός του οποίου επεβλήθη και ο μαθητής δεν μπορεί να μετεγγραφεί ή επανεγγραφεί εφεξής και για κανένα επόμενο σχολικό έτος στην ίδια σχολική μονάδα από την οποία απομακρύνθηκε.
Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις έλλειψης αντίστοιχης σχολικής μονάδας στον ίδιο ή όμορο Δήμο ή αντίστοιχου τομέα ή αντίστοιχης ειδικότητας σε κάποια από τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) της ίδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ή της ανάγκης μετακίνησης σε άλλο νησί.
Ειδικότερα, μαθητής, που φοιτά σε Πρότυπο Σχολείο (Π.Σ.) ή Πειραματικό Σχολείο (ΠΕΙ.Σ.) ή Μουσικό Σχολείο ή Καλλιτεχνικό Σχολείο ή Π.ΕΠΑ.Λ. και στον οποίο έχει επιβληθεί το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος, δεν μπορεί να φοιτήσει εφεξής και για κανένα επόμενο σχολικό έτος σε ίδιου τύπου σχολείο. Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις έλλειψης αντίστοιχης σχολικής μονάδας στον ίδιο ή όμορο Δήμο ή αντίστοιχου τομέα ή αντίστοιχης ειδικότητας σε κάποια από τα ΕΠΑ.Λ. της ίδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ή της ανάγκης μετακίνησης σε άλλο νησί.

Η διαδικασία για την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος
Η διαδικασία που ακολουθείται για τη λήψη απόφασης αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος είναι η ακόλουθη:
Τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από τη λήψη της απόφασης, ενημερώνονται εγγράφως οι γονείς ή κηδεμόνες του μαθητή – ή ο ίδιος αν είναι ενήλικος – και καλούνται σε ακρόαση ενώπιον του Συλλόγου Διδασκόντων.
Στην έγγραφη ενημέρωση, αναφέρεται ο τόπος, η ημέρα, η ώρα της ακρόασης και προσδιορίζεται το αντικείμενο του μέτρου και οι λόγοι που αιτιολογούν την εφαρμογή του. Ο μαθητής, αν είναι ενήλικος ή ο γονέας ή κηδεμόνας του, έχουν δικαίωμα να λάβουν πλήρη γνώση της υπόθεσης.
Στη συνεδρίαση έχουν δικαίωμα να παρίστανται οι ίδιοι καθώς και το προεδρείο της Μαθητικής Κοινότητας του τμήματός του και το προεδρείο του Μαθητικού Συμβουλίου του σχολείου, τα οποία καλούνται υποχρεωτικά για να καταθέσουν τις απόψεις τους, να παράσχουν τυχόν εξηγήσεις και στη συνέχεια αποχωρούν.
Για τη συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων συντάσσεται πρακτικό-απόφαση.
Οι αποφάσεις λαμβάνονται με την πλειοψηφία των παρόντων μελών, ενώ στο πρακτικό καταχωρίζονται και οι γνώμες και τα ονόματα των μελών που μειοψήφησαν.
Επίσης, γίνεται αναλυτική αναφορά στις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν σε τυχόν προηγούμενες περιπτώσεις για το συγκεκριμένο μαθητή και στα παιδαγωγικά μέτρα, που ενδεχομένως λήφθηκαν, πριν την υιοθέτηση του παιδαγωγικού μέτρου της αλλαγής σχολικούς περιβάλλοντος. Σημειώνεται, ότι η απόφαση αυτή δεν ανακοινώνεται δημόσια.
Ο Διευθυντής Εκπαίδευσης επιλέγει τη σχολική μονάδα, στην οποία θα γίνει η μετεγγραφή μετά την αλλαγή του σχολικού περιβάλλοντος.

Τι ισχύει για τα κινητά τηλέφωνα – Ποιες είναι οι ποινές για τους «παραβάτες»
Απαγορεύεται εντός των σχολικών χώρων η εμφανής κατοχή ή και η χρήση κινητού τηλεφώνου ή άλλης ηλεκτρονικής συσκευής ή παιχνιδιών που διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου, για συνομιλία, βιντεοσκόπηση ή οποιαδήποτε άλλη χρήση από τους μαθητές.
Στην παραπάνω απαγόρευση δεν εμπίπτει η χρήση ιατρικών εφαρμογών μέσω κινητού τηλεφώνου ή άλλων συσκευών, αποκλειστικά και μόνο κατόπιν σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης.
Οι εκπαιδευτικοί έχουν τα κινητά τηλέφωνά τους απενεργοποιημένα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και δύνανται να τα χρησιμοποιούν στα διαλείμματα και μόνο εντός του γραφείου καθηγητών. Οι εκπαιδευτικοί δύνανται να χρησιμοποιούν τον προσωπικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό τους, πέραν των διαθέσιμων από το σχολείο ηλεκτρονικών συσκευών, μόνο κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας και τηρώντας απαρέγκλιτα τους κανόνες ασφαλείας και τις διατάξεις περί προστασίας προσωπικών δεδομένων των μαθητών/τριών/ εκπαιδευτικών.
Ο Διευθυντής και ο Υποδιευθυντής δύνανται να κάνουν λελογισμένη χρήση των κινητών τηλεφώνων τους και πάντοτε σε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία ή τη διοικητική οργάνωση της σχολικής μονάδας.
Αν διαπιστωθεί ότι μαθητής κατέχει εμφανώς ή και χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνό του εντός σχολικών χώρων (κτιρίων και υπαίθριων χώρων), παρά την απαγόρευση που ισχύει, εφαρμόζονται τα παρακάτω:
Ο εκπαιδευτικός ενημερώνει σχετικά τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ο οποίος εφαρμόζει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μία ημέρα, ενημερώνοντας για αυτό τους γονείς ή κηδεμόνες του μαθητή για τη συμπεριφορά του, ζητώντας τους είτε να προσέλθουν άμεσα στο σχολείο και να τον παραλάβουν είτε να συγκατατεθούν εγγράφως με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο για την αποχώρησή του από το σχολείο.
Επιπροσθέτως, αν διαπιστωθεί από εκπαιδευτικό ότι ο μαθητής κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ή κατά τη διάρκεια της προσέλευσης ή αποχώρησης μαγνητοφωνεί ή φωτογραφίζει ή βιντεοσκοπεί εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές του, τότε γνωστοποιεί το γεγονός αυτό στο Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ο οποίος ζητά από το μαθητή να απενεργοποιήσει και παραδώσει το τηλέφωνό του, καλώντας να προσέλθουν στο σχολείο οι γονείς ή κηδεμόνες των εμπλεκόμενων μαθητών, προκειμένου να λάβουν γνώση του περιστατικού.
Παράλληλα, ο Διευθυντής οφείλει να αξιολογήσει παιδαγωγικά το περιστατικό και ανάλογα με τη βαρύτητά του και συνεκτιμώντας τις ειδικές περιστάσεις τέλεσης του περιστατικού, ιδίως την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, εφόσον κρίνει ότι η συμπεριφορά δεν είναι ιδιαιτέρως αποκλίνουσα επιβάλλει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μέχρι τρεις ημέρες.
Εφόσον κριθεί εκ μέρους του Διευθυντή ότι η συμπεριφορά του μαθητή είναι ιδιαιτέρως αποκλίνουσα, τότε το παραπέμπει στον Σύλλογο Διδασκόντων προκειμένου ο τελευταίος συνεκτιμώντας τις ειδικές περιστάσεις τέλεσης του περιστατικού, ιδίως την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, να επιληφθεί και να επιβάλει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μέχρι πέντε ημέρες.
Στην περίπτωση που η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, επιλαμβάνεται ο Σύλλογος Διδασκόντων και υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.

Τι ισχύει όταν οι μαθητές προξενούν ζημιές ή καταστροφές στο σχολείο
Στις περιπτώσεις εκείνες, όπου αποδεδειγμένα η φθορά ή η καταστροφή, μερική ή ολική, σχολικών κτιρίων, χώρων και παραρτημάτων αυτών, καθώς και υλικοτεχνικής υποδομής και εξοπλισμού εντός αυτών, αποδίδεται σε συγκεκριμένο μαθητή, ο τελευταίος ελέγχεται για τη συμπεριφορά αυτή και η δαπάνη αποκατάστασης βαρύνει τον γονέα ή κηδεμόνα του – ή τον ίδιο, αν είναι ενήλικος.
Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση της σχολικής μονάδας καλεί τον ίδιο τον μαθητή, που είναι ενήλικος ή τον γονέα ή κηδεμόνα του, εφόσον στον συγκεκριμένο αποδεδειγμένα αποδίδεται η ζημία και του ζητάει να την αποκαταστήσει, μέσα σε προθεσμία πέντε ημερών.
Στην περίπτωση που δηλώσουν ότι δεν προτίθενται να αποκαταστήσουν την ζημία, τότε η Διεύθυνση της σχολικής μονάδας το γνωστοποιεί στον οικείο Δήμο ή στη σχολική επιτροπή, που με τη σειρά τους, οφείλουν να ζητήσουν και να λάβουν τρεις προσφορές για την αποκατάσταση της ζημίας και να διαλέξει την πιο οικονομική, συντάσσοντας προς τούτο σχετικό πρακτικό.
Αφού ολοκληρωθούν οι εργασίες στη σχολική μονάδα, τότε ο οικείος Δήμος ή η Σχολική Επιτροπή που επιβαρύνθηκε με την σχετική δαπάνη καλείται να αποστείλει το αποδεικτικό εξόφλησης είτε στον ενήλικο μαθητή, είτε στους γονείς ήκηδεμόνες του. Τους καλεί εντός προθεσμίας πέντε ημερών να καταβάλουν το ποσό σε συγκεκριμένο λογαριασμό του Δήμου ή της Σχολικής Επιτροπής, γνωστοποιώντας τους, ταυτόχρονα, ότι σε περίπτωση μη καταβολής του, θα υπάρξει σχετική βεβαίωση οφειλής από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία του Δήμου και είσπραξή της. Σε περίπτωση άρνησης, η σχετική δαπάνη βεβαιώνεται και ακολουθεί η διαδικασία είσπραξής της.

Διευκρινίσεις σχετικά με τα παιδαγωγικά μέτρα
Η προφορική παρατήρηση έχει σκοπό να προειδοποιήσει το μαθητή ότι η συμπεριφορά του παρεκκλίνει από τα προβλεπόμενα από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Δεν καταχωρίζεται στο Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας.
Η επίπληξη καταγράφεται στο βιβλίο καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας. Οι ωριαίες απομακρύνσεις καταγράφονται ως παιδαγωγικά μέτρα και λαμβάνονται υπόψη στις συνολικές απουσίες για τον χαρακτηρισμό της φοίτησης.
Σε κάθε περίπτωση, οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών ενημερώνονται άμεσα για την εφαρμογή του παιδαγωγικού μέτρου της αποβολής και για τον τρόπο εκτέλεσής του.
Οι ώρες απουσίας των μαθητών, που οφείλονται στην εφαρμογή του παιδαγωγικού μέτρου της αποβολής καταχωρίζονται και προσμετρώνται για τον χαρακτηρισμό της φοίτησης ενώ κατά τη διάρκεια της αποβολής, οι μαθητές παραμένουν στο σπίτι με ευθύνη των γονέων και κηδεμόνων τους.
Αν κάποιος μαθητής παρακωλύει τη διεξαγωγή μαθήματος, είναι δυνατόν να του επιβληθεί ωριαία απομάκρυνση από την αίθουσα διδασκαλίας, οπότε απασχολείται με την ευθύνη του Διευθύντριας του σχολείου, λαμβάνοντας απουσία.
Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων ωριαίων απομακρύνσεων και πάντως μετά από τρεις απομακρύνσεις από τον διδάσκοντα ή πέντε συνολικά, ο Σύλλογος Διδασκόντων δύναται να εφαρμόσει κατά τη κρίση του τα παιδαγωγικά μέτρα της αποβολής έως τρεις ή έως πέντε ημέρες, προειδοποιώντας το μαθητή, με γνωστοποίηση προς τους κηδεμόνες του, ότι επίκειται η εφαρμογή του παιδαγωγικού μέτρου της αλλαγής τμήματος.
Εφόσον η συμπεριφορά του μαθητή δεν βελτιώνεται, μετά την λήψη των ως άνω παιδαγωγικών μέτρων, εξετάζεται η δυνατότητα λήψης του παιδαγωγικού μέτρου της αλλαγής τμήματος, εάν και εφόσον υφίσταται.

Οι διακρίσεις και η διαγωγή των μαθητών
Στους μαθητές, που επιτυγχάνουν βαθμό ετήσιας προόδου «άριστα» απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, «Αριστείο Προόδου». Στους μαθητές κάθε τμήματος που επιτυγχάνουν τον μεγαλύτερο βαθμό ετήσιας προόδου και διαγωγή «εξαιρετική» απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, «Βραβείο Προόδου».
Στους μαθητές, οι οποίοι έχουν σημειώσει σημαντική βελτίωση στη συμπεριφορά τους ή στην επίδοσή τους στα μαθήματα, απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, «Έπαινος Προσωπικής Βελτίωσης».
Στους μαθητές, που διακρίνονται για ιδιαίτερες πράξεις αλληλεγγύης και κοινωνικής προσφοράς και για πράξεις που εκφράζουν πνεύμα ανιδιοτελούς φιλαλληλίας απονέμεται ειδικός έπαινος.Όλες οι τιμητικές διακρίσεις επιδίδονται σε επίσημη τελετή κατά την Εορτή της Σημαίας.
Σχετικά με το χαρακτηρισμό της διαγωγής των μαθητών που φοιτούν κάθε έτος σε Γυμνάσιο ή ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ., σε Γυμνάσια Ε.Α.Ε., σε Λύκεια Ε.Α.Ε., σε ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ και σε Ε.Ε.Ε.ΕΚ. , η διάκριση γίνεται μεταξύ «εξαιρετικής», «καλής» ή «μεμπτής», με τους δύο τελευταίους να πρέπει να είναι αιτιολογημένοι.